ارتباط غربيان با جوامع اسلامي بیشتر از طريق بازرگانان انجام گرفت و موجب توجه آنان به آثار علمي انديشمندان اسلامي شد. در اين دوره مسير برعکسي آغاز شد، بدين ترتيب که چون بسياري از آثار نجومي يونان باستان از بين رفته بود و فقط ترجمه عربي آنها باقي مانده بود، انديشمندان غربي، اين آثار را از عربي به لاتين ترجمه کردند. در اين دوره بود که تعداد زيادي از اصطلاحات عربي به زبان هاي اروپايي راه یافت. در حدود سال 950 ميلادي ژربر متولد شد، وي در مدارس مسلمانان اسپانيا درس خواند و در مراجعت ارقام عدد نويسي عربي را با خود به اروپاي مسيحي برد. ژربر مورد سوء ظن معاصرانش قرار گرفت و متهم شد که روح خود را به شيطان فروخته است. با اين حال ژربر به تدريج در کليسا ترقي کرد و سرانجام در سال 999 به مقام پاپي رسيد. بدين ترتيب ورود آثار علوم يوناني و اسلامي به اروپاي غربي سرعت گرفت. در حدود سال 1250 م اکوايناس اساس استدلال و منطق ارسطو را بکار برد. وي بر اساس اصول ارسطويي سامانه توميسم را بنياد نهاد که هنوز پايه الهيات کليساي کاتوليک رمي است. ديگران نيز به زودي از احياي انديشه هاي يوناني در زمينه هاي دنيوي استفاده کردند. مهم ترين کار در اين زمينه با انتشار کتاب کوپرنيک صورت گرفت که در آن يکي از بديهيات اخترشناسي، يعني دستگاه زمين مرکزي منظومه شمسي رد شد.

ظهور و پيدايش رنسانس

نوزايي يا رنسانس، جنبش فرهنگي مهمي بود که آغازگر دوراني از انقلاب‌هاي علمي و اصلاحات مذهبي و تغييرات هنري در اروپا شد. عصر نوزايي، دوران گذار بين قرون وسطي و دوران جديد است. معمولا شروع دوره نوزايي را در قرن چهاردهم در شمال ايتاليا مي‌دانند. اين جنبش در قرن پانزدهم، شمال اروپا را نيز فراگرفت. با وجود کشورهايي مثل آلمان و فرانسه، چرا اين پديده از ايتاليا آغاز شد؟

براي شناخت جامع و گسترده پيدايش رنسانس و پيشرفت علم در غرب، بايد از مناظر مختلفي به اين مفهوم توجه کرد. غرب با تمدني سه هزار ساله که ريشه در تمدن‌هاي يونان و روم دارد، با تمام تجربيات و حوادث مهم تاريخي که داشت، براي مدت ده قرن، از نظر علمي نه تنها پيشرفتي نداشت، بلکه نسبت به اندوخته هاي علمي گذشتگان نيز کم توجه بود و اگر مسلمانان آثار دانشمندان يوناني را حفظ نمي کردند، چه بسا که همه ی آنها نابود مي شد. برخي از مورخان تمدن غرب، در کيفيت پيدايش رنسانس و اصلاح مذهبي در اروپا، به اين نظريه معتقدند که همه ی اين تحولات در غرب پس از تماس اروپا با جهان اسلام پديد آمد. جهان اسلام همزمان با قرون ميانه اروپا، يک جهان ديني و غيرسکولار اما حاوي کتابخانه ‏ها، دانشگاه ها و بيمارستان هاي عظيم و سراسر نشاط علمي، سياسي و کلامي بود. ارتباطات متنوع جهان اسلام با اروپا، به ويژه از قرن نهم ميلادي تا قرن چهارده ميلادي از طريق ترجمه وسيع متون فلسفي، کلامي، حقوقي و نيز علوم مختلف، مبادلات علمي، تجاري و سياحتي و نيز جنگ هاي صليبي باعث شد که نظام زندگي و تفکر در اروپا در معرض مقايسه و سرانجام مورد ترديد قرار گيرد. از قرن سيزده ميلادي، به تدريج همه بنيادهاي نظري و عملي در اروپاي قرون ميانه، متزلزل شد. در سال 1119 در شهر بولونا در شمال ايتاليا، يک دانشگاه تاسيس شد و در طول 50 سال بعد، دانشگاه هاي ديگري در سراسر اروپا، از جمله دانشگاه آکسفورد در انگلستان و دانشگاه پاريس در فرانسه، داير شدند. پايگاه مسيحيت در رم بود، ولي تحت فشار شاهان فرانسه در اواخر قرون وسطي دربار پاپ از رم به آونيوم در فرانسه منتقل مي شود. بنابراين نفوذ کليسا در ايتاليا کمتر  شد. به مرور زمان، زبان رسمي و علمي در اروپا زبان لاتيني شد و بسياري از آثار دوران يونان باستان به زبان لاتيني ترجمه شد. همچنين مرکز اصلي تمدن روم و امپراطوري روم درايتاليا بود. روم شرقي و بيزانس در حوزه شرقي اروپا و بالکان و سوريه بود و امپراطوري روم غربي در ايتاليا و فرانسه و آلمان قرار داشت، اما مرکزيت آن در ايتاليا بود. بنابراين مردم ايتاليا نسبت به بقيه اروپا با تمدن يونان و روم باستان آشنايي بيشتري داشتند. در يونان و روم باستان اصالت با انسان بود. براي بازگشت به دوران فکري يونان و روم باستان، بايد در تمام مسائل از جمله هنر، ادبيات و فلسفه به روش گذشته عمل مي کردند.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40