واحدهای محاسبۀ فاصله در ستاره شناسی

واقعیت این است که در نجوم فاصله هایی بررسی می شوند که بسیار بزرگ و عظیم هستند به همین خاطر واحدهای کوچکی مانند متر و کیلومتر کاربرد چندانی ندارند. این فواصل به قدری بزرگ هستند که حتی تجسم آنها برای انسان نیز غیر ممکن است.

بطور کل ستاره شناسان از ۳ مبنای: واحد نجومی، سال نوری و پارسک برای محاسبه فواصل زیاد بین ستارگان و کهکشان ها استفاده می کنند، که در زیر به اختصار شرح داده شده است.
 

۱- واحد نجومی (AU): از این واحد معمولا در مقیاسهای منظومه شمسی استفاده می شود، همچنین برای بیان فواصل ستاره های دوتایی نزدیک بهم و سیارات فرا خورشیدی نیز از این واحد استفاده می شود. بعنوان مثال به فاصله زمین تا خورشید یک "واحد نجومی"(Astronomical unit) گفته میشود که برابر با ۱۵۰ میلیون کیلومتر است و کوچکترین واحد فواصل نجومی محسوب میشود. طبق این واحد فاصله پلوتو تا زمین ۴۰ واحد نجومی میباشد.

۲ - سال نوری (LY): "سال نوری" (Light year) یکی از یکاهای پر کاربرد در سنجش فاصله اجرام فضایی و کیهانی میباشد. سال نوری طبق تعریف برابر است با مسافتی که نور در خلاء در مدت یک سال طی می‌کند. بعنوان مثال نزدیک ترین سامانه ستاره ای به ما یعنی آلفا قنطورس حدود ۴٫۳ سال نوری با ما فاصله دارد، یعنی اگر شما با سرعت نور که ۳۰۰ هزار کیلومتر در ثانیه است، به سمت این سامانه ی ستاره ای حرکت کنید از دید ناظر ۴٫۳ سال زمینی در راه هستید.

در این تصویر فاصله خورشید تا منظومه آلفا قنطورس را مشاهده می کنید که بر حسب واحد نجومی مشخص شده است.

۳- پارسک (PC) : واحد دیگری که از سال نوری بزرگتر است "پارسک"(Parsec) نام دارد، هر پارسک برابر ۳٫۲۶ سال نوری یا ۳۱ تریلیون کیلومتر است. در واقع اگر شما از منظومه‌ی شمسی چنان دور شوید که وقتی به مدار زمین نگاه کنید، اندازه شعاع مدار آن به اندازه یک ثانیه قوسی دیده شود، شما در فاصله‌ی یک پارسکی از زمین قرار گرفته‌اید! بعنوان مثال بر حسب پارسک فاصله ستاره آلفا قنطورس با زمین ۱٫۳ پارسک است. برای فواصل دورتر از کیلو پارسک که برابر ۱۰۰۰ پارسک و یا مگاپارسک که برابر با ۱۰۰۰۰۰۰ پارسک است استفاده می شود. برای آشنایی با چگونگی محاسبه فواصل نجومی هم می توانید این مطلب را مطالعه کنید.

نویسنده: سمیر الله وردی- بیگ بنگ

منابع بیشتر: physicsnet , Parsec , Astronomical unit , Light year , nasa , Alpha Centauri

نقل از بیگ بنگ

عطف به عتف - نگاهی به پژوهش و ISI در ایران

امید عمومی - نامه به ریاست جمهوری

مرز بین ایمان و تجربه  

نامه سرگشاده به حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی

آخرین مقالات