اگر روزی بفهمید دنیایی که در آن زندگی می کنید
چیزی جز یک شبیه سازی رایانه ای نیست، چه احساسی به شما دست می
دهد؟ احتمال واقعیت داشتن چنین چیزی چندان هم دور از ذهن نیست؛
هرچند راهی هم برای دریافتن آن وجود دارد.
اکنون، یک استاد فلسفه و گروهی از فیزیک دانان این
ایده را مطرح کرده اند که شاید ما واقعا درون یک جهان خلق شده توسط
رایانه ها به نام Lattice (شبکه) زندگی می کنیم. علاوه بر آن، ما
قادریم تا آن را شناسایی و آشکار کنیم.
سه گانه محبوب ماتریکس دنیایی
مجازی را به تصویر می کشید که در آن، انسان ها درون یک واقعیت شبیه
سازی شده که توسط ماشین های هوشمند خلق شده بود زندگی می کردند.
اکنون، یک استاد فلسفه و گروهی از فیزیک دانان این ایده را مطرح
کرده اند که شاید ما واقعا درون یک جهان خلق شده توسط رایانه ها به
نام Lattice (شبکه) زندگی می کنیم. علاوه بر آن، ما قادریم تا آن
را شناسایی و آشکار کنیم.
به گزارش دیسکاوری، در سال ۲۰۰۳ / ۱۳۸۲ فیلسوف
انگلیسی به نام نیک بوستروم مقاله ای را منتشر کرد که در آن این
مساله را مطرح کرده بود که شاید ما واقعا درون یک شبیه سازی عددی
رایانه ای زندگی می کنیم. بوستروم برای اینکه به ایده خود پیچیدگی
ترسناک نامانوسی نیز ببخشد، پیشنهاد کرده بود که نوادگان دور بسیار
پیشرفته ما ممکن است چنین برنامه ای را ساخته باشند؛ با این هدف که
گذشته را شبیه سازی، و نحوه زندگی نیاکان دور خود را دوباره
بازآفرینی کنند.
وی احساس می کرد که چنین آزمایشی برای یک تمدن فوق
پیشرفته اجتناب ناپذیر است. بوستروم استدلال کرد که اگر چنین
اتفاقی تا کنون نیفتاده باشد، به این معناست که بشریت هرگز به
اندازه کافی تکامل نیافته و ما محکوم بوده ایم تا یک گونه با دوران
حیاتی کوتاه باشیم.
حتی برای اینکه پا را از این فراتر گذاشت، می توان
فرض کرد که هویت های هوش مصنوعی که نوادگان دور ما به شمار می
روند؛ خیلی کنجکاو بودند که در زمان به عقب باز گردند و جهان
نیاکان بیولوژیک خود را شبیه سازی کنند.
واقعی، مضحک و امکان پذیر
این موضوع مضحک و عجیبی است، اما اخیرا گروهی از
فیزیک دانان دانشگاه واشنگتن اعلام کرده اند که آزمایش بالقوه ای
وجود دارد که با انجام آن می توان دریافت که آیا ما واقعا درون
شبکه زندگی می کنیم یا نه. نکته طعنه آمیز این است که چنین مشاهده
ای، نخستین مدرک علمی از طراحی هوشمندانه ای است که پشت کیهان وجود
دارد.
گروه دانشگاه واشنگتن همچنین پیشنهاد می کند که
هویت های فوق هوشمند که از جهان خود خسته شده بودند، شبیه سازی
هایی عددی انجام داده اند تا تمام احتمالات ممکن را در چشم انداز
فضای کوانتومی زیرساخت خود (که مهبانگ از آن تراوش کرده است) سیاحت
کنند. آنها می گویند: "این احتمالا ژرف ترین تلاشی است که توسط یک
گونه دارای قوه ادراک انجام شده است."
پیش از آنکه این ایده را به عنوان یک دیوانه بازی
تمام عیار کنار بگذارید، بهتر است بدانید که واقعیت وجود چنین "شبه
جهانی" ممکن است بسیاری از معماهای وهم آور کیهان را حل کند. حدود
بیست مورد از ثابت های بنیادین کیهانی در بازه ای چنان محدود و
دقیق قرار گرفته اند، که تصور می شود تنها دلیل آن سازگاری داشتن
با پیدایش حیات است. در یک نگاه، این موضوع به همان اندازه که
بتوان تعادل خودکار را روی نوک آن برقرار کرد، غیرممکن است. کافی
است تنها یکی از این ثوابت را اندکی تغییر دهید تا حیاتی که ما می
شناسیم دیگر وجود نداشته باشد. حتی ستارگان و کهکشان ها نیز دیگر
نخواهند بود. این چیزی است که اصل پیدایش انسان نامیده می شود.
چرا من؟ چرا الان؟
کشف انرژی تاریک در بیش از یک دهه قبل، عجیب و غریب
بودن جهان را بیشتر کرد. این نوع از "ضد گرانش" که مشغول از هم
گسیختن ساختار فضا زمان است، نزدیک ترین چیز به این مفهوم است که
"هیچ چیز نیست و در عین حال چیزی هست". این انرژی از خلاء فضا، از
نظر اندازه ۶۰ مرتبه ضعیف تر از چیزی است که فیزیک کوانتوم پیش
بینی می کند. کیهان شناس برجسته، مایکل ترنر، انرژی تاریک را به
عنوان "ژرف ترین معمای تمام دانش" رتبه بندی می کند.
ما همچنین در زمان خاصی از تاریخ جهان زندگی می
کنیم که طی آن و تحت اثر انرژی تاریک، جهان از شتاب کندشونده به
شتاب تندشونده تغییر وضعیت داده است. واقعا آدم احساس می کند باید
فریاد بزند: "چرا من؟ چرا الان؟"
اگر انرژی تاریک تنها اندکی قدرتمندتر بود، جهان
حتی پیش از آنکه ستارگان شکل بگیرند از هم گسیخته بود. اگر هم
اندکی ضعیف تر بود، جهان مدتها پیش رمبیده و مهبانگی دیگر ایجاد
کرده بود. اندازه ضعیف باورنکردنی آن به عنوان مدرکی ضمنی برای
جهان های موازی در نظر گرفته شده است، که هر کدام انرژی تاریک خود
را دارند که می تواند مخرب هم باشد. مثل این است که بگوییم در میان
انبوه جهان های موازی، این جهان ماست که بخت آزمایی را برده و تمام
پارامترهای فیزیکی مقداری را به خود گرفته اند که ما بتوانیم وجود
داشته باشیم.
در نهایت؛ یک جهان مصنوعی می تواند پاسخی برای
پارادوکس فرمی باشد (اینکه پس بقیه موجودات هوشمند فضایی کجا
هستند)، چرا که در حقیقت ما در این دنیا تنها هستیم. این جهان توسط
اولاد بسیار دور خود ما، به طور اختصاصی برای ما ساخته شده است.
شاهد خبرچین
در حال حاضر، ابر رایانه هایی که از تکنیک
تاثیرگذار "کرومودینامیک کوانتومی شبکه ای" استفاده می کنند، تنها
می توانند بخش کوچکی از جهان را شبیه سازی کنند. به گفته مارتین
ساویج، فیزیک دان دانشگاه واشنگتن، این مقیاس تنها اندکی بزرگ تر
از هسته اتم ها است. فرا رایانه های (Mega Computers) آینده خیلی
دور احتمالا می توانند اندازه این شبه جهان را گسترش دهند.
اگر ما در چنین برنامه ای زندگی می کنیم، به گفته
محققان شاهد خبرچینی برای شبکه زیرساخت مورد استفاده در مدل سازی
پیوستار فضازمان آن وجود دارد. این ردپا یا امضاء می تواند خود را
به صورت محدودیتی در انرژی پرتوهای کیهانینشان دهد. این پرتوهای
ساختگی به صورت قطری در جهان مدل حرکت می کنند و در تمام جهات
اندرکنش یکسانی ندارند؛ واین بر خلاف آن چیزی است که دانشمندان بر
اساس کیهان شناسی فعلی انتظار آن را دارند.
اگر چنین نتایجی را بتوان اندازه گیری کرد، فیزیک
دانان مجبور خواهند بود تا تمام توضیحات طبیعی دیگر چنین نابهنجاری
را به نفع ایده طراحی هوشمند کنار بگذارند.
اگر جهان ما یک شبیه سازی باشد؛ پس آن هویت های
هوشمندی که آن را کنترل می کنند؛ می توانند شبیه سازی های دیگری را
برای خلق جهان هایی موازی با ما انجام دهند. در این صورت و بدون
هیچ شکی، می توان ایده جهان های موازی را صرفا یک "پردازش موازی
کلان" نامید.
شبکه لایه لایه
اگر تمام چیزهایی که تا اینجا بدان اشاره شد برای
منفجر شدن مغز شما کافی نیست، بوستروم سطوح واقعیت "ردیفی" را تصور
می کند. وی می گوید: "ما می توانیم فکر کنیم انسان هایی که شبیه
سازی ما را اجرا می کنند، خود موجوداتی شبیه سازی شده باشند؛ و
خالقان آنها نیز ممکن است موجوداتی شبیه سازی شده باشند. جای کافی
برای تعداد بی شمار از سطوح واقعیت وجود دارد، و این تعداد با گذشت
زمان می تواند افزایش یابد."
برای اینکه مساله از این هم پیچیده تر شود، بوستروم
سلسله مراتبی از الهه های باستانی را تصور می کند. وی می گوید: "به
نوعی انسان هایی که یک شبیه سازی را اجرا می کنند همچون یک الهه
اند. با این وجود، تمام نیمه الهه ها به جز آنهایی که در سطح
بنیادی واقعیت قرار دارند، در معرض مجازات توسط الهه های قدرتمندتر
سطوح پایین تر هستند."
اگر جهان های موازی همگی بر روی یک پایگاه رایانه
ای یکسان در حال اجرا باشند، آیا می توان با آنها ارتباط برقرار
کرد؟ اگر این چنین باشد، بهتر است امیدوار باشیم که مامور اسمیت
دیوانه ماتریکس هیچگاه صورت خارجی و مادی به خود نگیرد.
محمود حاج زمان
نقل از آفتاب
عطف به عتف - نگاهی
به پژوهش و ISI در
ایران
امید عمومی - نامه
به ریاست جمهوری
مرز بین ایمان و تجربه
نامه
سرگشاده به حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی
آخرین
مقالات
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
|