|
* فضانوردانی که روی کره ی ماه گام
نهادند، به هنگام راه رفتن روی آن بارها تعادل خود را از دست
دادند، ولی این به دلیل "دست و پا چلفتی" بودنشان نبود! مقصر،
نیروی گرانش ماه بود.
* دانشمندان دریافته اند که نیروی گرانش ماه به اندازه ی کافی برای
آن که به فضانوردان کمک کند تا "بالا" را از "پایین" تشخیص دهند
نبود.
سر پا ماندن در محیطی که گرانش کمی دارد کار آسانی نیست، و اسناد
ناسا پر از نمونه هایی از افتادن فضانوردان بر روی سطح ماه است.
اکنون بر پایه ی پژوهش تازه ای که توسط گروهی بین المللی از
پژوهشگران به رهبری استادان دانشگاه یورک در تورنتوی کانادا،
لاورنس هریس و مایکل جنکین انجام شده و دستاوردهایش در PLOS ONE
انتشار یافته، دلیل همه ی این رخدادهای ناگوار در کره ی ماه می
توانسته این باشد که نیروی گرانش آنجا به اندازه ی کافی نبود که
بتواند به فضانوردان اطلاعات بی ابهامی درباره ی آن که "بالا"
کجاست بدهد.
این دانشمندان برای همتاسازی میدان های گرانشی با شدت های گوناگون،
شماری از داوطلبان را در یک دستگاه مرکزگریز (سانتریفیوژ)
بازو-کوتاه ساخت سازمان فضایی اروپا گذاشته و چرخاندند. به این
داوطلبان در هنگام چرخش، نماهایی از چشم اندازها و یا حرف "p" را
نشان می دادند، به گونه ای که آن ها بسته به این که برداشت و
احساسشان از "سمت بالا" چه بود، این حرف را "p" یا "d" می خواندند.
این پژوهش نشان داد که انسان ها برای حس کردن و تشخیص این که
"بالا" کجاست، نیاز به گرانشی دستکم ۱۵ درصد گرانش زمین دارند.
گرانش ماه ۱۷ درصد گرانش زمین است، ولی محیطش نیز برای انسان ها
بیگانه و نامانوس است؛ گرانش اندک و چشم انداز نامعمول توضیحیست بر
این که چرا فضانوردان حتی با آن که مشکلی نداشتند، زمین می خوردند
[حتما می دانید که اینجا واژه ی "زمین" به معنای سطح سیاره ی زمین
نیست!! -م].
این خبر خوبی برای ماموریت های آینده به سیاره ی بهرام است، جایی
که در آن، فضانوردان گرانشی در حدود ۳۸ درصد گرانش زمین را حس
خواهند کرد. دانستن "جهتِ بالا" به بازدیدکنندگان بهرام کمک خواهد
کرد تا ایمن باشند، زاویه ی تپه ها را درست برآورد کنند یا اگر
نیاز بود، مسیر یک گریزگاه را به درستی تشخیص دهند. این می تواند
برای هدف های معمولی تر نیز کاربرد داشته باشد.
همکار هریس، مایکل جنکین می گوید: «فرض کنید یک کلید برق مدل
آمریکای شمالی دارید که در آن، با فشردن بخش "بالایی" کلید، دستگاه
روشن می شود. اگر در بیرون از زمین باشیم و ندانیم "بالا" در کدام
جهت است، از کجا می توانیم بفهمیم کلید "روشن" است یا "خاموش" (on
یا off)؟ در همه ی چالش هایی که ماموریت های سرنشین دارد آینده در
بهرام با آن روبرو خواهند بود، میدان گرانشی می بایست یک نشانه ی
به اندازه ی کافی نیرومند برای تشخیص درست "جهت بالا" فراهم کند.»
هریس نیز می گوید: «درک جهتگیری نسبی خود و جهان نه تنها برای حفظ
تعادل مهم است، بلکه در بسیاری از دیگر جنبه های دریافتی (ادراکی)،
مانند تشخیص چهره ها و شناسایی اشیا و پیش بینی رفتار اجسامی که در
حال افتادن یا پرتابند نیز اهمیت دارد. تفسیر نادرستِ این که
"بالا" کجاست می تواند به خطاهای دریافتی بیانجامد و اگر کسی برای
پایدار نگه داشتن خود نقطه ی مرجع نادرستی را به کار ببرد تعادلش
به خطر خواهد افتاد.»
واژه نامه:
Moonwalking - astronaut - moon - Laurence Harris - gravitational
field - Earth - Mars - light switch - Michael Jenkin
منبع: newscientist و دانشگاه یورک
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
نقل از یک ستاره در هفت آسمان
عطف به عتف - نگاهی
به پژوهش و ISI در
ایران
امید عمومی - نامه
به ریاست جمهوری
مرز بین ایمان و تجربه
نامه
سرگشاده به حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی
آخرین
مقالات
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
|
