سال |
نام فیزیکدان |
ملیت |
عنوان پژوهش |
1901 |
ویلهلم کنراد رونتگن |
آلمان |
کشف پرتوهای رونتگن پرتوهای
ایکس) |
1902 |
هندریک آنتون لورنتس
پیتر زیمان |
هلند
|
تاثیر مغناطیس بر
تابش
|
1903 |
آنتوان هانری
بکرل (
1908ـ1859)
پیر کوری (1906ـ1859)
ماری اسکلو دوسکا کوری(1934ـ1867) |
فرانسه
|
کشف پرتوزایی
خودبه خودی
مطالعه پدیدههای تابشی در کشف بکرل
|
1904 |
لرد ریلی (جان
ویلیام استرات) (1919ـ1842) |
بریتانیای کبیر |
بررسی چگالی
گازها و
کشف آرگون |
1905 |
فیلیپ ادوارد آنتون
فون لنارد (1947ـ1862) |
آلمان |
کار با پرتوهای
کاتودی |
1906 |
جوزف جان تامسون (1940ـ1856) |
بریتانیای کبیر |
رسانش الکتریکی
گازها |
1907 |
آلبرت آبراهام مایکلسون (1931ـ1852) |
ایالات متحده امریکا |
ساخت سنجش افزارهای
دقیق اپتیکی و کاربردهای طیف
نمایی و
سنجه شناختی |
1908 |
گابریل لیپمن (1921ـ1845) |
فرانسه |
روش بازآفرینی رنگ در عکاسی ،
بر اساس پدیده
تداخل |
1909 |
گوگلیلمو مارکونی (1937ـ1845)
کارل فردیناند
براون (1918ـ1850) |
ایتالیا
آلمان |
توسعه ارتباط تلگرافی
بی سیم
|
1910 |
یوهانس دیدریک
وان دروالس (1923ـ1837) |
هلند |
درباره معادلات
حالت گازها و مایعات |
1911 |
ویلهلم وین (1928ـ1864) |
آلمان |
کشف قوانین حاکم بر تابش
گرمایی |
1912 |
نیلس گوستاف دالن (1937ـ1869) |
سوئد |
اختراع تنظیم
کننده خودکار به
همراه با مخزن گاز برای مصارف دریا نوردی |
1913 |
هایکه کامرلینگ
اونس (1926ـ1853) |
هلند |
خواص ماده در
دماهای کم که منجر به تولید هلیوم
مایع |
1914 |
ماکس فون لاوه (1960ـ1879) |
آلمان |
کشف پراش
پرتوهای رونتگن در بلورها |
1915 |
ویلیام هنری براگ (1942ـ1862)
ویلیام لارنس براگ (1971ـ1890) |
بریتانیای کبیر
|
تحلیل ساختار
بلوری با
استفاده از اشعه
ایکس
|
1917 |
چارلز گلوور بارکلا (1944ـ1877) |
بریتانیای کبیر |
کشف تابش
مشخصه رونتگن |
1918 |
ماکس کارلارنست
لودیگپلانک (1947ـ1858) |
آلمان |
کشف کوانتوم
انرژی |
1919 |
یوهان اشتارک (1957ـ1874) |
آلمان |
کشف اثر
دوپلر در
پرتوهای کانالی و تجزیه
خطوط طیف میدان الکتریکی |
1920 |
شارل ادوارد گیوم (1938ـ1861) |
سوئیس |
کشف ناهنجاریهای آلیاژ
نیکل ـ فولاد |
1921 |
آلبرت آلبرت
انیشتین (1955ـ1879) |
آلمان |
برای خدماتش به فیزیک
نظری ،
به ویژه برای کشف قانون اثر
فوتو الکتریک |
1922 |
نیلز هنریک
داویدبور (1962ـ1885) |
دانمارک |
ساختار اتمها و
گسیل تابشی از آنها |
1923 |
رابرت اندروز
میلیکان (1953ـ1868) |
ایالات متحد ه امریکا |
بار الکتریکی بنیادی و
اثر فوتو
الکتریک |
1924 |
کارل مان گیورک
سیگبان (1978ـ1886) |
سوئد |
طیف نمایی اشعه
ایکس |
1925 |
جیمز فرانک (1964ـ1882)
گوستاف هرتز (1975ـ1887) |
آلمان
|
کشف قوانین حاکم بر برخورد
الکترون با اتم
|
1926 |
ژان باپیتست پرن (1942ـ1870) |
فرانسه |
ساختار ناپیوسته
ماده ،
به ویژه کشف تعادل ته نشستی |
1927 |
آرتور هالی کامپتون (1962ـ1892) |
ایالات متحده امریکا |
کشف اثر
کامپتون |
1928 |
اوین ولانز
ریچاردسون (1959ـ1879) |
بریتانیای کبیر |
پدیده گرمایونی و قانون
ریچاردسون |
1929 |
لویی ویکتور پییر
ریمون دوبروی (1987ـ1892) |
فرانسه |
کشف سرشت موجی
الکترون |
1930 |
چانداسکارا ونکاتا رامان (1970ـ1888) |
هند |
پراکندگی نور و طیف
نمایی رامان |
1932 |
ورنر کارل هایزنبرگ (1976ـ1901) |
آلمان |
ابداع مکانیک
کوانتومی |
1933 |
اروین شرودینگر (1961ـ1887)
پاول آدرین
موریس دیراک (1984ـ1902) |
اتریش
بریتانیایی کبیر |
کشف صورتهای
جدید و مفید نظریه اتمی
|
1935 |
جیمز چادویک (1974ـ1891) |
بریتانیای کبیر |
برای کشف نوترون |
1936 |
ویکتور فرانتس هس (1964ـ1883)
کارل دیوید اندرسون (1991ـ1905) |
اتریش
ایالات متحده امریکا |
کشف تابش
کیهانی
کشف پراش
الکترونها در بلور |
1937 |
کلینتون جوزف
دیویسون (1958ـ1881)
جرج پجت تامسون (1975ـ1892) |
ایالات متحده امریکا
بریتانیای کبیر |
کشف پراش
الکترونها در بلور
کشف پراش الکترونها در بلور |
1938 |
انریکو فرمی (1954ـ1901) |
ایتالیا |
برای نشان دادن تولید عناصر
جدید پرتوزا بر
اثر تابش نوترون و
برای کشف واکنش
های هسته ای ناشی
از نوترونها
کند |
1939 |
ارنست اورلاندو
لارنس (1958ـ1901) |
ایالات متحده امریکا |
اختراع و ساخت سیکلوترون |
1943 |
اتو اشترن (1969ـ1888) |
ایالات متحده امریکا |
سهم در تکامل روش پرتوی
مولکولی و
کشف گشتاور
مغناطیسی پروتون |
1944 |
ایزیدور آیزاک رابی (1988ـ1898) |
ایالات متحده امریکا |
ابداع روش تشدید در
ثبت خواص
مغناطیسی هسته
اتمها |
1945 |
ولفگانگ پاولی (1958ـ1900) |
اتریش |
کشف اصل
طرد پاولی |
1946 |
پرسی ویلیامز
بریجمن (1961ـ1882) |
ایالات متحده امریکا |
اختراع دستگاه تولید فشار بسیار
زیاد و کشف در زمینه فیزیک
فشارهای زیاد |
1947 |
ادوارد ویکتور
اپلتون (1965ـ1892) |
بریتانیای کبیر |
فیزیک طبقات بالای
جو ،به
ویژه برای کشف لایه
اپلتون |
1948 |
پاتریک مینارد استوارت
بلاکت (1974ـ1897) |
بریتانیای کبیر |
تکامل روش اتاقک
ابر ویلسون و
کشف در زمینه فیزیک هسته ای و تابش
کیهانی |
1949 |
هیدکی یوکاوا (1981ـ1907) |
ژاپن |
پیش بینی وجود مزون بر
اساس کار نظری در زمینه نیروی
هسته ای |
1950 |
سسیل فرانک پاویل (1969ـ1903) |
بریتانیای کبیر |
ابداع روش عکاسی در
مطالعه فرایندهای
هسته ای ،
و استفاده از آن در کشف های مرتبط با مزونها |
1951 |
جان داگلاس کاکرافت (1897-1967)
ارنست تامس سینتون
والتون |
بریتانیای کبیر
ایرلند |
تبدیل هسته
های اتمی با شتابدهی
مصنوعی ذرات اتمی
|
1952 |
فلیکس بلوخ (1983ـ1905)
ادوارد میلز پورسل (
-1912) |
ایالات متحده امریکا
|
ابداع روش جدید اندازه
گیری دقیق مغناطیس هسته ای و
کشف مرتبط با آن
|
1953 |
فریتس فردریک
تسرنیکه (1966ـ1888) |
هلند |
نمایش روش تمایز فاز ،
به ویژه برای اختراع میکروسکوپ
تمایز فاز |
1954 |
ماکس بورن (1970ـ1882)
والتر بوته (1957ـ1891) |
بریتانیای کبیر
آلمان |
پژوهش بنیادی در مکانیک
کوانتومی به
ویژه برای تعبیر آماری تابع
موج
روش همفرودی و
کشفهای مرتبط باآن |
1955 |
ویلیس یوجین لمب (
ـ1913)
پولی کارپ کوش (1993ـ1911) |
ایالات متحده امریکا
|
ساختار ریز طیف
هیدروژن
اندازه گیری دقیق
گشتاور مغناطیسی الکترون |
1956 |
ویلیام شاکلی (1989ـ1910)
جان باردین (1991ـ1908)
والتر هاوزر براتین (1987ـ1902) |
ایالات متحده امریکا
|
پژوهش در زمینه نیم
رسانا و
کشف اثر
ترانزیستور |
1957 |
چن نینگ یانگ (
ـ1922)
تسونگ ـ دایولی (
ـ1926) |
چین
|
بررسی قانون
پاریته و
کشف مهمی در ذرات
بنیادی
|
1958 |
پاول چرنکوف (
ـ1904)
ایلیا فرانک (1990ـ1908) |
شوروی سابق
|
کشف و تعبیر پدیده
چرکونوف
|
1959 |
امیلیو جینو سگره (1989ـ1905) |
ایالات متحده امریکا |
کشف پادپروتون |
1960 |
دانالد گلیزر (
ـ1926) |
ایالات متحده امریکا |
اختراع اتاقک
حباب در
مطالعه ذرات
بنیادی |
1961 |
رابرت هافشتاتر (1990ـ1915)
رودلف موسباور (
ـ1929) |
ایالات متحده امریکا
آلمان |
مطالعه پیشگامانه
بررسی پراکندگی
الکترون در هسته اتم و
کشف در زمینه ساختار
هسته
پژوهش در زمینه جذب تشدید تابش
گاما و
کشف اثر
موسباور |
1962 |
لو داویدویچ لانداو (1968ـ1908) |
شوروی سابق |
نظریه پیشگامان در
مورد ماده
چگال به
ویژه هلیوم
مایع |
1963 |
یوجین ویگنر (
ـ1902)
ماریا گوپرت مایر (1972ـ1906)
هانس ینسن (1973ـ1907) |
ایالات متحده امریکا
آلمان |
سهمش در نظریه هسته
اتم و ذرات
بنیادی به
ویژه برای کشف و کاربرد اصول
بنیادی تقارن
کشف در زمینه ساختار
پوسته ای هسته |
1964 |
چارلز هارد تاونز (
-1915) |
شوروی سابق |
کار بنیادی در زمینه الکترونیک
کوانتومی ،
که بر اساس اصل لیزر ـ میزر به
ساخت نوسانگر و تقویت
کننده منجر
شد |
1965 |
سین ـ ایتیرو
توماناگا (1979ـ1906)
جولیان شویینگر (
ـ1918)
ریچارد فیلیپس فاینمن (1988ـ1918) |
ژاپن
ایالات متحده امریکا
|
کار بنیادی در زمینه الکترودینامیک
کوانتومی
|
1966 |
آلفرد کاستلر (1984ـ1902) |
فرانسه |
کشف و ابداع روش
اپتیکی و مطالعه در زمینه تشدید
هرتزی در اتم |
1967 |
هانس آلبرشت بته (
ـ1906) |
ایالات متحده امریکا |
برای نقشش در نظریه واکنش
های هسته ای ،
به ویژه کشف زمینه تولید
انرژی در ستاره ها |
1968 |
لوییس آلوارز (1988ـ1911) |
ایالات متحده امریکا |
برای سهم تعیین کننده
اش در فیزیک
ذرات بنیادی ،
به ویژه کشف تعداد زیادی حالت
های تشدید |
1969 |
موری گل ـ من (
ـ1929) |
ایالات متحده امریکا |
کشف در زمینه طبقه
بندی ذرات
بنیادی و برهم
کنش آنها |
1970 |
هانس آلفن (1995ـ1908)
لویی نیل (
ـ1904) |
سوئد
فرانسه |
کار بنیادی و کشف در
زمینه مغناطوهیدرودینامیک و
کاربردشان در بخشهای مختلف فیزیک
پلاسما
برای کار بنیادی و کشف در زمینه پادفرومغناطیس و فرو
مغناطیس در فیزیک
حالت جامد کاربردی |
1971 |
دنیس گابور (1979ـ1900) |
بریتانیای کبیر |
اختراع و پیشبرد روش
هولوگرافی |
1972 |
جان باردین (1991ـ1908)
لیون کوپر (
ـ1930)
جان برات شریفر (
ـ1931) |
ایالات متحده امریکا
|
برای ابداع نظریه
ابررسانایی باردین
ـ کوپر ـ شریفر
|
1973 |
لیو اساکی (
-1925)
ایوار گیاور (
ـ1929)
برایان جوزفسون (
ـ1940) |
ژاپن
ایالات متحده امریکا
بریتانیای کبیر |
کشفات تجربی اش در
زمینه پدیده
تونل زنی در نیم رساناها
و ابررساناها
برای پیش بینی نظری خواص ابر
جریانی در
گذار از مانع تونلی ، به ویژه برای پدیده هایی که
عموما به اثر
جوزفسون معروف
اند |
1974 |
مارتین رایل (1984ـ1918)آنتونی
هیوییش (
ـ1924) |
بریتانیای کبیر |
برای پژوهش پیشگامانه
اش در اختر
فیزیک رادیویی ،
و مشاهدات و اختراعاتش به ویژه در روش ترکیب
گشودگی
برای پژوهش پیشگامانه اش در اختر فیزیک رادیویی ، به
ویژه نقش تعیین کننده اش در کشف تپ
اخترها |
1975 |
آگه بور (
ـ1922)
بن موتلسون (
ـ1926)
جیمز رین واتر (1986ـ1917) |
دانمارک
ایالات متحده امریکا |
کشف ارتباط میان حرکت
جمعی و حرکت ذره ای در هسته
اتم و
نظریه پردازی ساختار
هسته بر
اساس این ارتباط
|
1976 |
برتون ریختر (
ـ1931)
سامویل تینگ (
ـ1936) |
ایالات
متحده امریکا
|
پژوهش پیشگامانه اش در
کشف نوع جدیدی از ذره
بنیادی سنگین (J/ψ)
|
1977 |
فیلیپ اندرسون (
ـ1923)
نوبل مات (
-1905)
جان ون ولک (1980ـ1899) |
ایالات متحده امریکا
بریتانیای کبیر
ایالات متحده امریکا |
برای پژوهش های نظری
بنیادی درباره ساختار
الکترونی سیستم های مغناطیسی و
سیستمهای بی نظم
|
1978 |
پیوتر لیونیدویچ
کاپیتسا (1984ـ1894)
آرنو پنزیاس (
ـ1933) |
شوروی سابق
ایالات متحده امریکا |
برای کشف و اختراعات
بنیادی اش در زمینه فیزیک
دماهای پایین
برای کشف تابش
زمینه میکرو موج کیهانی |
1979 |
شلدون گلاشو (
ـ1932)
محمد عبدالسلام (1996ـ1926)
استیون واینبرگ (
ـ1933) |
ایالات متحده امریکا
پاکستان
|
سهمش در نظریه
وحدت یافته برهمکنش ضعیف و الکترومغناطیسی بین ذرات
بنیادی
|
1980 |
جیمز کرونین (
ـ1931)
وال فیچ (
ـ1923) |
ایالات متحده امریکا
|
برای کشف نقض اصول
بنیادی تقارون در
واپاشی مزونهای
خنثای K
|
1981 |
نیکولاس بلومبرگن (
ـ1920)
آرتور شاولو (
ـ1921)
کای سیگبان (
ـ1918) |
ایالات متحد امریکا
سوئد |
برای سهم پژوهشی اش در
واپاشی مزونهای خنثای K
برای سهم پژوهشی اش در ابداع طیف
نمایی لیزری
برای سهم پژوهشی در ابداع طیف
نمایی الکترونی با
توان تفکیک زیاد |
1982 |
کنت ویلسون (
ـ1936) |
ایالات متحده امریکا |
نظریه اش در زمینه پدیده
های بحرانی مرتبط با گذار فاز |
1983 |
سوبر امانیان
چاندراسکار (1995ـ1910)
ویلیام فاولر (
ـ1911) |
ایالات متحده امریکا
|
برای مطالعات در مورد
فرایندهای فیزیکی حایز اهمیت در ساختار و تحول
ستارگان
مطالعات نظری و تجربی در زمینه واکنش
هسته ای حایز
اهمیت در تشکیل
عناصر شیمیایی عالم |
1984 |
کارلو روبیا (
ـ1934)
سیمون وان درمیر (
ـ1925) |
ایتالیا
هلند |
برای سهم تعیین
کنندهاش در کشف ذرات میدانی W و Z که میانجی های برهم
کنش ضعیف اند
|
1985 |
کلاوس فون کلیتزینگ (
ـ1943) |
آلمان غربی (سابق) |
کشف مقاومت
کوانتیده هال |
1986 |
ارنست روسکا (1988ـ1906)
گرد بینیگ (
ـ1947)
هاینریش روهرر (
ـ1933) |
آلمان غربی (سابق)
|
برای کار بنیادیش در
زمینه اپتیک
الکترونی و
برای طراحی اولین میکروسکوپ
الکترونی و
برای طراحی اولین میکروسکوپ الکترونی
برای طراحی میکروسکوپ
تونلی روبشی
|
1987 |
گیورگ بدنورتس (
ـ1950)
کارل الکساندر مولر (
ـ1927) |
آلمان غربی (سابق)
سوئیس |
کشف ابررساناهای
با دمای زیاد
|
1988 |
لیون لدرمن (
ـ1922)
ملوین شوارتز (
ـ1932)
جک اشتاین برگر ( ـ1921) |
ایالات متحده امریکا
|
تولید باریکه های
نوترینو که
به صورت ابزار پژوهشی مورد استفاده اند
|
1989 |
نورمن رمزی (
ـ1915)
هانس دملت (
ـ1922)
ولفگانگ پاول (1993ـ1913) |
ایالات متحده امریکا
آلمان غربی (سابق) |
روش بررسی ساختار
اتم ها
|
1990 |
جرومی فریدمن (
ـ1930)
هنری کندال (
ـ1926)
ریچارد تیلور (
ـ1929) |
ایالات متحده آمریکا
کانادا |
برای اثبات تجربی وجود کوارکها. |
1991 |
پییر ـ ژیل دوژن (
ـ1932) |
فرانسه |
کشف ریاضیش در زمینه نظم
پذیری مولکول ها |
1992 |
ژرژ شارپاک (
ـ1924) |
فرانسه |
ابداع اتاقک تناسبی
چند سیمی به منظور آشکار
سازی ذرات |
1993 |
راسل هالسی (
ـ1950) |
ایالات متحده امریکا |
پژوهش درباره نیروهای
گرانشی ناشی
از تپ
اخترها |
1994 |
برترام براکهاوس (
ـ1918)
کلیفور شول (
ـ1915) |
کانادا
|
ابداع روش های پراکندگی
نوترون به
منظور بررسی ساختار
اتمی ماده
ابداع روشهای پراکندگی نوترون به منظور بررسی ساختار
اتمی ماده |
1995 |
مارتین پرل (
ـ1927)
فردریک راینز (
ـ1918) |
ایالات متحده امریکا
|
کشف لپتون
تاو
آشکارسازی نوترینو |
1996 |
David M. Lee. Douglas D.
Osheroff, Robert C. Richardson |
|
|
1997 |
Steven Chu, Claude
Cohen-Tannoudji, William D. Phillips |
|
|
1998 |
Robert B. Laughlin, Horst
L. Stormer, Daniel C. Tsui |
|
|
1999 |
Gerardus 't Hooft,
Martinus J.G. Veltman |
|
|
2000 |
Zhores I. Alferov,
Herbert Kroemer, Jack S. Kilby |
|
|
2001 |
Eric A. Cornell, Wolfgang
Ketterle, Carl E. Wieman |
|
|
2002 |
Raymond Davis, Jr.,
Masatoshi Koshiba, Riccardo Giacconi |
|
|
2003 |
Alexei A. Abrikosov,
Vitaly L. Ginzburg, Anthony J. Leggett |
|
|
|