CPH Theory نظریه سی پی اچ

جامعه علمي ايران در حالي سال 83 را به پايان مي‌برد كه علي‌رغم تمامي مشكلات، كمبودها و نارسايي‌ها، موفقيت‌ها و دستاوردهاي ارزشمندي را در عرصه‌هاي گوناگون علمي و پژوهشي بدست آورده است.

به گزارش سرويس علمي پژوهشي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، رشد قابل توجه كمي و كيفي توليدات علمي بين‌المللي كشور كه براي نخستين بار نام ايران را در برخي شاخص‌هاي بين‌المللي ارزيابي علمي وارد كرد و به موازات آن دستاوردهاي چشمگير و بي‌سابقه دانشگران محققان و دانش پژوهان ايراني در عرصه فناوري‌هاي نوين از جمله فناوري صلح آميز هسته‌يي، نانو فناوري، ژنتيك و زيست فناوري چشم اندازهاي اميد بخشي را در افق آينده علمي كشور گشوده است.

تداوم شيب تند رشد توليدات علمي نمايه شده كشور كه طبق آخرين گزارشات منتشره تا شش هفته اول سال 2005 ايران را در جايگاه چهلم توليد علم جهان قرار داد، قرار گرفتن نام سه دانشگاه ايراني در زمره يك درصد اول موسسات علمي جهان، انتخاب 10 دانشمند ايراني از دانشگاههاي شيراز، رازي كرمانشاه، همدان، تهران، ‌علوم پزشكي تهران، صنعتي اصفهان و اميركبير به عنوان دانشمندان بين‌المللي، انتخاب يك عضو هيات علمي دانشگاه صنعتي شريف به عنوان پژوهشگر پراستناد، افزايش تعداد مقالات پر استناد از دانشگاههاي تربيت مدرس، رازي، تهران، شيراز ، بوعلي سينا، تبريز، اميركبير، پژوهشگاه دانش‌هاي بنيادي و مركز تحقيقات پليمر، انتخاب مقالات داغ(Hot papers) از دانشگاه تبريز و همچنين انتخاب سه مجله ايران جهت نمايه شدن در موسسه اطلاعات علمي از نمودهاي بارز رشد كمي و كيفي توليدات علمي كشور طي سال جاري بود كه در راستاي شيب جهشي توليدات علمي كشور در سالهاي اخير صورت گرفت.

در كنار اين دستاوردها و موفقيت‌ها، ايجاد برخي نهادهاي حمايتي و سياستگذاري علمي نظير شوراي عالي علوم، تحقيقات و فناوري‌، بنياد نخبگان، صندوق حمايت از پژوهشگران و ... كه پس از سالها تلاش پيگيري مستمر جامعه علمي كشور محقق شد، اين اميد را تقويت كرد كه علي‌رغم محدوديت‌ها و مشكلاتي نظير كاهش سهم اعتبارات پژوهشي كشور در بودجه سال 84 در اين مقطع سرنوشت ساز از تاريخ تحولات علمي كشور، جامعه علمي خواهد توانست به مدد اصلاح و ساماندهي نظام پژوهشي و فناوري كشور و افزايش بهره‌وري با وجود حجم اندك اعتبارات پژوهشي حركت پويا و بالنده خود را در سال آينده ادامه دهد.

سرويس «علمي پژوهشي» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در آستانه آغاز سال جديد بخش كوچكي از دستاوردها و موفقيت‌هاي جامعه علمي پرتلاش كشور در سال 83 را مرور مي‌كند.

بي‌ترديد يكي از برجسته‌ترين زمينه‌هاي موفقيت علمي كشور در سال جاري تداوم حضور سرافرازانه دانشگران و محققان جوان ايراني در عرصه فناوري صلح‌آميز هسته‌يي بود كه علي‌رغم تهديدها، توطئه‌ها و تحريمهاي همه‌جانبه بيگانگان محقق شد.

تداوم حركت بالنده پژوهشگران كشورمان در مسير دستيابي به فناوري صلح آميز هسته‌يي كه پيوستن ايران به جمع چهار كشور پيشرفته داراي فناوري توليد زيركونيوم اسفنجي با گريد هسته‌يي و محصولات جانبي ارزشمند ديگر از جمله شمش منيزيم با خلوص 99/99 درصد و اكسيد هافنيم - كه از فناوري بسيار پيچيده‌اي برخوردار بوده و در راكتورها و ساير زمينه‌هاي استراتژيك كاربرد دارد- تنها بخشي از دستاوردهاي پرشمار آن است نشان داد جنجال آفريني‌ها، تهديدها و دخالتهاي نامشروع بيگانگان نمي‌تواند كوچكترين خللي در عزم و اراده دانشگران، دانشگاهيان و پژوهشگران جوان ايراني در پيگيري حق مسلم ملت ما در دستيابي به فناوري صلح‌آميز هسته‌يي ايجاد كند.

محققان فناوري هسته‌يي در سازمان انرژي اتمي ايران، مراكز علمي تحقيقاتي و دانشگاهها در كنار اين موفقيت‌ها در زمينه توليد راديو داروهاي جديد و كاربرد اين فناوري در بخش‌هاي مختلف پزشكي، صنعتي و كشاورزي و نيز تامين داخلي نيازهاي نرم افزاري و سخت افزاري تاسيسات هسته‌يي كشور به دستاوردهاي باارزشي دست يافتند .

به گزارش ايسنا، يكي ديگر از موفقيت‌هاي علمي برجسته محققان كشورمان در سال جاري، توليد برنج تراريخته مقاوم به آفات در پژوهشكده بيوتكنولوژي كشاورزي وزارت جهاد كشاورزي بود كه بنا براعلام توليدكنندگان آن براي اولين بار در جهان در ايران به توليد انبوه رسيده و قادر است بدون مصرف هر گونه حشره‌كش شيميايي از گزند كليه آفات پروانه‌اي در امان مانده و محصول بيشتر و سالم‌تري را توليد كند.

اين دستاورد بزرگ علمي كه براي نخستين بار در جهان حاصل شد البته با برخي ابزار نگراني‌ها - عمدتا از سوي كارشناسان سازمان حفظ محيط زيست - پيرامون تبعات توليد انبوه مزرعه‌يي آن همراه است با اين حال عمده كارشناسان بر اهميت علمي اين دستاورد كه با بهره‌گيري از تكنيكي تلفيقي از نانوزيست فناوري حاصل شده متفق‌القولند.

محققان اين پژوهشكده در عين حال از دستيابي به فناوري توليد و كشت آزمايشگاهي برخي محصولات تراريخته ديگر از جمله پنبه مقاوم به بيماري «فوزاريومي»، «ورتيسليومي» و آفت كرم غوزه، ذرت مقاوم به «كرم ساقه‌خوار»، چغندر مقاوم به آفت، زيره مقاوم به «فوزاريوم» و سيب‌زميني مقاوم به «سوسك كلرادو» خبر داده و تاكيد كرده‌اند كه درصدد اجراي طرحي براي دستيابي به فناوري توليد ماهيان تراريخته هستند.

پژوهشگران زيست فناوري در عرصه ژنتيك و سلولهاي بنيادي نيز به دستاوردهاي بي‌سابقه‌اي دست يافتند.

محققان پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي در پي موفقيت بزرگ سال گذشته در دستيابي به فناوري توليد، تكثير و انجماد سلول‏هاي بنيادي، عمده تحقيقات خود را به بهره‌گيري از اين سلولها معطوف كرده و به دستاوردهاي جديدي در اين زمينه دست يافتند.

پژوهشكده رويان جهاد دانشگاهي در مرداد ماه سال جاري موفق شد به همراه دو مركز تحقيقاتي از انگلستان، سه مركز از آمريكا، يك مركز از روسيه، يك مركز از سوئد و يك مركز از فنلاند در ليست تحقيقات صاحب رده سلول بنيادي انساني ثبت شود.

تاسيس نخستين بانك سلولهاي بنيادي جفت و بند ناف نوزادان كه امكان درمان بيماري‌هاي خوني بدون نياز به «بيوپكسي» مغز استخوان را فراهم مي‌كند در پژوهشكده رويان، بهره‌برداري از نخستين بانك اسپرم كشور در مركز فوق ‌تخصصي درمان ناباروري و سقط مكرر ابن ‌سيناي جهاد دانشگاهي به منظور انجماد و نگهداري اسپرم در طولاني ‌مدت به منظور كمك به مرداني كه به دليل استفاده از شيمي‌درماني، راديوتراپي و ساير موارد قدرت باروري خود را از دست مي‌دهند و انجام چندين مورد عمل پيوند سلول‌هاي بنيادي در درمان ضايعات قرنيه چشم و بيماري‌هاي قلبي از جمله ديگر دستاوردهاي پژوهشگران كشورمان در اين عرصه بود.

به گزارش ايسنا، اين دستاوردها كه با تصويب سند ملي زيست فناوري در هيات دولت، طرح گسترده مساله ايمني زيستي در كشور به ويژه پس از اعلام توليد برنج تراريخته و بحث‌هايي موافق و مخالف پيرامون آن، تصويب نهايي تشكيل شوراي ملي ايمني زيستي و تعيين تكليف مرجعيت پروتكل ايمني زيستي كارتاهنا و برگزاري همايش ايمني زيستي در سال جاري سال 83 را به سالي پر تحول براي جامعه زيست فناوري كشور تبديل كرد كه البته در آخرين روزهاي سال جاري نيز در حال تدارك مقدمات ميزباني دبير كل يونسكو و جمعي از برجسته‌ترين دانشمندان بين‌المللي در نخستين كنگره جهاني اخلاق زيستي در فروردين ماه 1384 هستند.

در زمينه نانو فناوري نيز امسال كشور شاهد موفقيت‌ها و دستاوردهاي ارزشمندي بود.

افزايش چشمگير شمار مقالات محققان كشورمان در اين زمينه كه به ارتقاي رتبه ايران از جايگاه ششم كشورهاي اسلامي در سال ميلادي گذشته به رتبه دوم و از رتبه پنجاه و هفتم جهاني به رتبه چهل و سوم منجر شد، توسعه دوره‌هاي كارشناسي ارشد و راه‌اندازي دوره‌هاي دكتري نانوفناوري در دانشگاه‌هاي كشور، توجه فزاينده دانشگاهها و وزارتخانه‌ها و حتي شركتهاي خصوصي به تحقيقات نانو، توليد آزمايشگاهي محصولات جديد، توسعه فعاليتهاي ستاد ويژه توسعه فناوري نانو و راه اندازي چندين انجمن و مركز و وب سايت تخصصي با هدف گسترش و ترويج نانو بخشي از تحولات و دستاوردهاي اين بخش بود.

سال جاري براي جامعه نجوم كشور نيز سالي پر ماجرا و به ياد ماندني بود.

ظهور دو دنباله‌دار در ابتداي سال، وقوع ماه‌گرفتگي كامل در 15 ارديبهشت و 7 آبان، عبور سياره ناهيد از مقابل خورشيد پس از 122 سال و بارشهاي شهابي ساليانه كه با برنامه‌ها و اطلاع رساني وسيع انجمن‌هاي نجومي و رسانه‌ها همراه شد، بخشي از پديده‌هاي نجومي جالب توجه امسال بود كه پيشاپيش و همانند سال 82 از سوي انجمن نجوم آماتوري ايران به عنوان سال نجوم نامگذاري شده است. سال 83 البته از جهات ديگري هم براي جامعه نوپاي نجوم نوين كشور با اهميت بود.

انتخاب و تقدير از برنامه مشترك انجمن نجوم ايران، دبيرستان فرزانگان تهران و ماهنامه نجوم در «روز نجوم» به عنوان بهترين ايده نو در بزرگداشت اين روز از سوي اتحاديه جهاني نجوم، موفقيت تمامي اعضاي تيم المپياد نجوم سازمان پرورش استعدادهاي درخشان در دريافت نشان در نهمين دوره المپياد جهاني نجوم، تصويب برگزاري المپياد ملي نجوم در كشور توسط باشگاه دانش‌پژوهان جوان و افتتاح كنفرانس بين‌المللي خورشيدگرفتگي در لندن با نمايش فيلمي از رصدگران ايراني خورشيدگرفتگي كامل سال گذشته در قطب جنوب بخش ديگري از موفقيتهاي جامعه جوان نجوم كشور در سال 83 بود.

از سوي ديگر، انتشار گزارشهايي مبني رويت اشياء نوراني ناشناس پرنده در نخستين ماه‌هاي سال كه بازتاب وسيعي در رسانه‌ها داشت، توجهات زيادي را به سمت آسمان و پديده‌هاي نجومي جلب كرد. انجمن نجوم و بخش زيادي از منجمان كشور اين گزارشات را ناشي از اشتباه در تشخيص سياره ناهيد (زهره) يا ساير پديده‌هاي نجومي و جوي دانستند ولي تداوم اخبار مربوط به اين پديده و طرح مطالبي درباره پرواز هواپيماهاي جاسوسي در آسمان كشور پرونده اشياء نوراني ناشناس را تا پايان سال گشوده نگه داشت تا جايي كه نيروي هوايي نيز براي بررسي بيشتر گزارشات اشياء نوراني ناشناس كه به زعم كارشناسان اين نيرو از سالها پيش مطرح بوده است، اقدام به برگزاري همايشي تخصصي در اين زمينه كرد ولي به نظر مي‌رسد پرونده اشياء نوراني ناشناس كه در دهه‌هاي اخير بارها در كشورهاي مختلف مطرح بوده، همچنان گشوده باقي بماند.

به زعم برخي مروجان نجوم در كشور انتشار اين قبيل گزارشات حداقل اين حسن را داشت كه گروه‌هاي زيادي از مردم كه در طول سال توجه چنداني به مسائل نجومي ندارند، نگاهي به آسمان بالاي سر خود بيندازند و قدري در زمينه اين دنياي پررمز و راز تامل كنند.

البته اين تنها جامعه نجوم نبود كه از رهگذر اين قبيل رخدادها، براي توسعه و ترويج عمومي دانش خود بهره برد.

نگراني‌ها و حساسيتهاي ايجاد شده پس از زمين‌لرزه فاجعه‌بار سال گذشته در بم كه امسال با رخداد چند زمين‌لرزه در گوشه و كنار كشور تشديد شد، زمينه مناسبي را براي گسترش تحقيقات زلزله‌شناسي از جمله در زمينه پيش‌نشانگرها فراهم كرد.

تقويت فعاليتهاي آموزشي و پژوهشي مرتبط با زلزله، تاسيس پژوهشكده تخصصي مديريت بحران و مركز ملي پيش‌بيني زلزله در پژوهشگاه بين‌المللي زلزله‌شناسي و مهندسي زلزله، امضاي تفاهم‌نامه همكاري سازمان زمين‌شناسي با زلزله‌شناسان چيني در زمينه پيش‌نشانگرهاي زلزله و برنامه‌ريزي موسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران براي راه‌اندازي پنج مركز مطالعه «‌پيش‌نشانگرهاي زلزله» در مناطق زلزله‌خيز كشور با همكاري سازمان هواشناسي بخشي از دستاوردهايي بود كه در اين راستا حاصل شد.

يكي ديگر از رخدادهاي علمي قابل توجه سال 83 آغاز كاوشهاي علمي براي يافتن فسيل دايناسورهاي هفت ميليون ساله در منطقه فسيلي مشهور مراغه، بعد از 26 سال وقفه بود. هنوز مدت زيادي از اعلام اين مطلب نگذشته بود كه مديركل موزه تاريخ طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست از كشف نمونه‌هاي جديدي از بقاياي فسيلهاي 7 ميليون ساله در منطقه حفاظت شده «مراغه» خبر داد.

يكي ديگر از موفقيتهاي علمي بزرگ سال نيز به همت محققان پژوهشكده رياضيات پژوهشگاه دانش‌هاي بنيادي رقم خورد كه با ساخت «ماتريس آدامار از مرتبه 428 » به 20 سال تلاش ناموفق رياضيدانان جهان در اين زمينه پايان دادند.

به گزارش ايسنا، اين موفقيت علمي كه با تلاش دكتر هادي خرقاني، استاد دانشگاه «لث بريج» كانادا و محقق ميهمان پژوهشگاه دانش‌هاي بنيادي و دكتر بهروز طايفه رضايي، عضو هيات علمي پژوهشگاه حاصل شده، بازتاب قابل ملاحظه‌اي در محافل علمي رشته «تركيبيات» داشت و در برخي از وب سايت‌هاي معتبر اين رشته انعكاس يافت.

دانشگران و محققان ايراني در دانشگاهها و مراكز علمي خارج از كشور نيز همانند همتايان داخلي خود سال 83 را با موفقيت‌هاي پر شماري پشت سر گذاشتند و نام آنها صرف‌نظر از محافل و مجامع علمي بارها در صدر اخبار علمي جهان قرار گرفت.

دكتر شهريار صديق افشار، فيزيكدان 33 ساله ايراني و استاد دانشگاه «روئن» آمريكا اواخر تيرماه با انتشار نتايج آزمايشات خود درباره ماهيت نور يكي از پذيرفته شده‌ترين نظريه‌هاي فيزيك كوانتوم را پس از هشتاد سال با چالشي جدي مواجه كرد.

براساس يافته‌هاي پروفسور صديق افشار، نور مي‌تواند در هر لحظه به دو شكل موجي و ذره‌اي مشاهده شود. در صورت قبول اين فرضيه جديد بر بخش مهمي از نظريه «تعبير كپنهاك» نيلرز بوهر، فيزيكدان مشهور دانماركي خط بطلان كشيده مي‌شود.

پرفسور صديق افشار در گفت‌و‌گويي با ايسنا تاكيد كرد:«اين نظريه توانايي توضيح برخي مفاهيم مهم فيزيك از جمله ماده تاريك، انرژي تاريك، جهت زمان و ساختار فضا زمان و مباحثي در كيهان‌شناسي را دارد.»

دكتر فيروز نادري دانشمند ايراني ناسا نيز كه تا چندي پيش مديريت ماموريتهاي مريخ ناسا را بر عهده داشت امسال يكي از موفق‌ترين سالهاي فعاليت علمي خود را پشت سر گذاشت.

تمديد پيش‌بيني نشده فعاليت مريخ‌نشين‌هاي فرصت و روح كه يافته‌هاي آنها در كشف آثار وجود آب در گذشته مريخ در صدر فهرست ده اكتشاف علمي برتر سال 2004 قرار گرفت، توان مديريتي بالاي اين دانشمند ايراني را بيش از پيش به نمايش گذاشت و در نهايت مسئولان ناسا را بر آن داشت كه با ارتقاي وي به عنوان معاون آزمايشگاه JPL ناسا نقش بيشتري در امور برنامه‌ريزي، طراحي پروژه‌ها و سياستگذاري اين سازمان فضايي به وي محول كنند.

مدير آزمايشگاه JPL ناسا هنگام اعلام خبر انتصاب دكتر نادري به سمت جديد اظهار داشت:« نادري پنج سال پيش در شرايطي هدايت برنامه مريخ را بر عهده گرفت كه اين برنامه با مشكلاتي مواجه بود. وي چشم‌اندازهاي موفقي را فراروي اين برنامه گشود و اينك ما زمينه وسيعتري براي بهره‌گيري از توانمندي‌هاي فيروز كه پيش از اين در طراحي راهبردي برنامه مريخ نشان داده شده فراهم مي‌كنيم.»

دكتر بابك كاتب پژوهشگر ايراني دانشگاه كاليفرنياي جنوبي يكي ديگر از دانشمندان موفق ايراني در خارج كشور بود.

وي سرپرستي تيمي از محققان آزمايشگاه پيشرانش جت (JPL) ناسا، موسسه فناوري كاليفرنيا (Caltech) و USC-Keck School of Medicine را بر عهده دارد كه در حال بررسي روش جديدي هستند كه ممكن است مدت زنده ماندن بيماران مبتلا به سرطان مغز را پس از جراحي افزايش دهد.

پژوهشگر ايراني دانشگاه كاليفرنياي جنوبي در گفت‌و‌گويي با ايسنا خاطرنشان كرد: روش غير تهاجمي ابداعي ممكن است به ما در شناسايي بهتر كناره‌هاي تومور كمك كرده و بدين ترتيب ممكن است بتوان با خارج كردن بخش عمده تومور عمر بيماران را افزايش داد.

دكتر بهرام مبشر، نماينده سازمان فضايي اروپا (ESA) در ناسا و مسئول آشكارساز nikmouse تلسكوپ فضايي هابل دانشمند ديگري بود كه به دليل نقش منحصر بفردي كه در تهيه ژرفترين تصوير از اعماق فضا توسط تلسكوپ هابل يكي ديگر از افتخارات علمي بزرگ دانشگران ايراني در سال 83 را رقم زد.

دكتر مبشر درباره اين تصوير بي‌سابقه كه ژرفترين نگاه بشر به جهان و سرآغاز پيدايش آن است به ايسنا گفت:

«اين تصوير فوق‌العاده، امكان مطالعه اولين كهكشانهايي را كه در جهان به وجود آمده‌اند را فراهم كرده و تا الان به اين نتيجه رسيده‌ايم كه كهكشانها جزو اولين اجسامي بوده‌اند كه به وجود آمده‌اند.

اين يافته تعدادي از نظريات قبلي و پيش بيني‌هاي را نقض كرده و سوالات جديدي را هم مطرح كرده از جمله اين كه تعداد بيشتري از اين كهكشان‌ها را شناسايي كرده‌ايم.»

دكتر صبا ولدخان، استاديار ايراني دانشگاه «كيس وسترن رزرو» يكي ديگر از جوانان افتخارآفرين ايراني بود كه با كشف عملكرد پيچيده‌ترين ماشين سلولي، جايزه بزرگ جهاني «دانشمند جوان» را دريافت كرد.

استاديار جوان دانشكده پزشكي دانشگاه «Case western reserve» آمريكا در تحقيقات خود با بررسي ساختار پيچيده يك سيستم سلولي كه وظيفه آماده سازي اطلاعات ژنتيكي را برعهده دارد به رهيافتهاي جديدي درباره عملكرد حياتي آن دست يافته است.

دكتر ولدخان در گفت‌وگو با ايسنا درباره فعاليت‌هاي تحقيقاتي خود اظهار داشت: «تحقيقات من درباره يك ماشين سلولي بسيار پيچيده موسوم به «Spliceosome» است كه از بيش از 300 مولكول مختلف تشكيل شده و وظيفه آماده سازي اطلاعات ژنتيكي را برعهده دارد. اين مجموعه مولكولي كه در هسته تمام سلول‌ها - به استثناي معدودي از باكتري‌ها و تك سلولي‌ها - وجود دارد، نقشي چنان حياتي بر عهده دارد كه عامل بسياري از مشكلات ژنتيكي از جمله يك سوم بيماري‌هاي ژنتيكي و بسياري از سرطان‌ها و امراضي نظير آلزايمر و مشكلات پيري را ناشي از بروز اختلال در عملكرد اين بخش از سلول مي‌دانند.»

دكتر عماد تاج خورشيد، پژوهشگر ايراني دانشگاه ايلي‌نويز يكي ديگر از دانشگران فعال ايراني در زمينه مطالعات سلولي بود كه با كشف و شبيه‌سازي رايانه‌يي يكي از پيچيده‌ترين فرآيندهاي سلولي، جايزه مشترك بنياد ملي علوم آمريكا و مجله علمي «ساينس» را به خود اختصاص داد.

به گزارش خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)،‌ دكتر عماد تاج خورشيد، معاون تحقيقاتي گروه «بيوفيزيك محاسباتي و نظري دانشگاه ايلي‌نويز» - از معدود مراكز تخصصي و قطب علمي شبيه‌سازي ملكولي انستيتو ملي سلامت آمريكا- است.

اين دانشمند 39 ساله ايراني در گفت‌وگويي تلفني با خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، درباره جايزه مشترك بنياد ملي علوم آمريكا و مجله ساينس و علت اعطاي آن به وي اظهار داشت: «اعطاي اين جايزه به دليل يكي از تصاوير تهيه شده از پروتئينهايي بوده كه مي‌توانند به عنوان كانالي براي عبور آب از جداره سلولهاي موجودات زنده عمل كنند. ملاك انتخاب برگزيدگان اين مسابقه كه در گرايش‌هاي مختلف برگزار شد، نمايش هر چه بهتر يافته‌هاي علمي تحقيقاتي به صورت قابل فهم براي ديگران بود كه شبيه سازي رايانه‌اي ارائه شده توانست در بين حدود 100 تصوير از زمينه‌هاي علمي مختلف اين جايزه بين المللي را به خود اختصاص دهد.»

موفقيتهاي علمي ارزشمند و پرشمار دانشگران، محققان و پژوهشگران كشور در سال جاري كه در اين گزارش تنها به بخش بسيار كوچكي از آنها اشاره شد حكايت از آن دارد كه روند رشد توليدات و مقالات علمي كشور در سالهاي اخير حركتي تصادفي و متكي به برخي سياستهاي مقطعي نبوده و مي‌تواند نويدبخش آينده‌اي روشن در تاريخ تحولات علمي كشور باشد. به اين ترتيب مي‌توان در آستانه سال جديد به موفقيت فزاينده دانشگران، محققان و دانشگاهيان كشور در سال جديد اميدوار بود. ان‌شاء الله