شايد از ميان
تمامي علوم، اخترشناسي بهترين موقعيت را براي تاثيرگذاري مثبت
روي زندگي افراد داراست. مردم سراسر جهان و از تمامي طبقات
اجتماع قادرند به آسمان پرستاره نگريسته و پيرامون اين كه چه
بوده است، چه هست و در آينده چه خواهد شد، شگفت زده شوند. اما
نجوم، چيزي فراتر از احساس عظمت و در عين حال شگفتي است؛ اين
علم همچنين به سوالات غيرقابل باوري پاسخ مي دهد، مانند :
چگونه ستارگان مي درخشند ؟ چرا بايستي منظومه شمسي را كاوش
كنيم و اينكه آيا حياتي در ماوراي زمين وجود دارد ؟سوالات و
جوابهايي چون اين، مردم را شيفته خود مي كند و در نتيجه،
آميختگي يك سال با فعاليت هاي مرتبط با نجوم، مطمئناً تاثيراتي
را در بر خواهد داشت.
2 - نظر شخصي شما
در رابطه با شعار رسمي سال بين المللي نجوم (بر شما با كشف
جهان)، چيست ؟
هدف كليدي سال بين
المللي نجوم (2009)، در دسترس ساختن علم اخترشناسي در سطحي
وسيع، مابين مردم است. افرادي با سنين مختلف، چيزي را مي يابند
كه آنان را شيفته خود كند و دانش جديدي كه آن را همراهي كند.
من فكر مي كنم كه اين شعار، چنين موضوعي را بازتاب مي دهد و
سال جهاني نجوم، تصميم دارد كه جهان را به تمامي ما تقديم كند
تا كاوش كنيم !
3 - رشد فعاليت
هاي نجوم آماتوري را در ايران كه اخيراً سير صعودي به خود
گرفته است، چگونه ارزيابي مي كنيد ؟ در رابطه با ديگر كشورهاي
در حال توسعه چطور ؟
من، فعاليت هاي
نجوم آماتوري در كشورهايي چون ايران را نشانه بسيار مثبتي مي
دانم كه پله پله در حال پيشرفت است. اين روندي است كه بر
بسياري از كشورهاي در حال توسعه سايه انداخته است، و اين نشانه
مسلمي است كه زمان آن فرارسيده است تا با كمك سال 2009؛ سال
بين المللي نجوم، با ذوق و شوق فراوان، توجه به علم نجوم را به
سمت اذهان عمومي سوق دهيم.
4 - سال بين
المللي نجوم، چگونه كشورهاي در حال توسعه را رشد خواهد داد ؟
فعاليت هاي برنامه
ريزي شده در اين سال، مشتاقانه ما را آگاه مي كند كه (سال
جهاني نجوم) فرصت بسيار ممتازي را ايجاد خواهد كرد تا كشورهاي
در حال توسعه، پيشرفت يابند. اين امر، در طول سال 2009 و با به
اشتراك گذاري منابع اطلاعاتي، انجام فعاليت هاي تخصصي و نيز
بوسيله فنون ارتباطي مابين تمامي كشورهاي شركت كننده، محقق
خواهد شد. در ابعاد بزرگتر، شبكه هايي بر پا شده اند كه نهادها
و متخصصان سرتاسر جهان را به هم مرتبط مي سازند تا بهتر بتوان
به اهداف مشخص شده در سال بين المللي نجوم نايل شد. اين شبكه
ها همچنين پس از سال 2009 نيز پابرجا خواهند ماند تا همچنان
كشورهاي در حال توسعه به سطح وسيعي از فرصت ها دسترسي داشته
باشند.
5 - آيا سال جهاني
نجوم، مي تواند بر روابط سياسي و فرهنگي مابين كشورها نيز
تاثيرگذار باشد ؟
نجوم، تقويت كننده
همكاري ها مابين مرزهاي فيزيكي و تقسيمات بشري است و ذاتاً
علمي است كه به ترويج صلح مي پردازد. اميدوارم كه اين واقعيت
در سال جهاني نجوم نمايانگر شود. اين سال، يقيناً به ميزان
كافي شناخته شده است تا نظرات مثبت ملت ها را به سوي خود جلب
كند. براي مثال در روز سال نو، دكتر صادق واعظ زاده، معاون
امور علمي و فناوري رئيس جمهور ايران، پيام مهيجي را در حمايت
از علم نجوم صادر كرد و همين موضوع، اين واقعيت كه سال جهاني
نجوم، فعاليتي جهاني است را برجسته تر ساخت. چند هفته پيش از
آن نيز، پاپ بنديكت شانزدهم، به تمامي افرادي كه اين سال را
جشن مي گيرند، ابراز احترام كرد. بنابراين در سال جهاني نجوم
پتانسيل واقعي براي تاثيرگذاري بر روي روابط سياسي و فرهنگي
وجود دارد.
6 - 400سال پس از
اختراع انقلابي گاليله، ما سال بين المللي نجوم را به بزرگداشت
چنين حادثه اي، جشن مي گيريم. آيا امكان دارد كه در آينده
ستاره شناسان، اينچنين كشفياتپراهميت و قابل قياسي را به انجام
برسانند ؟
در محدوده علم
نجوم، كشفيات بصورت روزانه انجام مي پذيرند و اين يكي از دلايل
مهيج بودن اين شاخه از علم است ! ممكن است كه روزي عاملي همچون
بكارگيري تلسكوپ توسط گاليله، بار ديگر انقلابي در جهان ما
ايجاد كند. در واقع، همچنان كه تلسكوپهاي بزرگتر و جديدتري
طراحي و ساخته مي شوند، من اطمينان دارم كه شگفتي هاي بسياري
در انتظار اكتشافند.
7 - با توجه به
همكاريهاي مابين سال جهاني نجوم و سال جهاني قطب ها، نجوم،
چگونه مي تواند سياره ما را از خسارت هاي جبران ناپذير انساني
به سياره مان حفظ كند ؟
هر دوي اين نهادها
(سال بين المللي نجوم و سال بين المللي قطب ها)، اين واقعيت را
كه سياره ما براي بشريت با اهميت بوده و براي بقاي ما حياتي
است، درك كرده اند. يكي از راه هايي كه سال جهاني نجوم در نظر
دارد تا بوسيله آن به حفظ سياره امان كمك مي كند، پروژه آگاهي
از آسمان تاريك (www.darkskiesawareness.com)است.
اين فعاليت ها، باعث مي شوند تا آگاهي از معضل آلودگي نوري كه
سبب حذف ستارگان از آسمان نقاط پرجمعيتي همچون شهرها مي شود،
افزايش يابد. اينها، بخشي از تلاشهايي است كه موجب مي شود تا
سياره ما براي خود و نسل هاي آينده مان حفظ شود.
8 - منجمان
آماتور، تا چه حد مي توانند به اخترشناسان حرفه اي جهت دستيابي
به اهداف علمي كمك كنند ؟ در رابطه با اهداف سال جهاني نجوم
چطور ؟
نجوم، يكي از اندك
حوزه هاي علم است كه آماتور ها مي توانند كشفيات جديدي را
بوسيله ابزار قابل دسترس، به انجام برسانند. بسياري از منجمان
آماتور بوده اند كه براي مثال موفق به كشف دنباله دارها و
ابرنواختر هاي بسياري شده اند. از حيث سال جهاني نجوم، منجمان
آماتور نسبت به منجمان حرفه اي بسيار فراوان ترند كه اغلب با
جديت و رغبتي كه براي به اشتراك گذاري علايقشان به ديگران
دارند نيز متمايز مي شوند. بنابراين آماتورها عنصر كليدي اين
سال هستند و بسياري از فعاليت ها را ميزباني خواهند كرد و يا
در انجام آنها شريك مي شوند.
9 - بعنوان آخرين
سوال؛ چه پروژه هاي جهاني با اهميتي در نظر است تا در سال
جهاني نجوم برگزار شود ؟
افتتاحيه رسمي سال،
در روزهاي 15 و 16 ژانويه در پاريس برگزار خواهد شد كه انجام
سخنرانيهاي مفيد و با اهميت و حتي ارتباطات زنده تصويري با
دانشمنداني كه در نقاط دورافتاده جهان به فعاليت مي پردازند،
از جمله برنامه هاي آن است. برخي از پروژه ها نيز از پيش آغاز
به كار كرده اند. در روز سال نو بسياري از منجمان سراسر دنيا،
در خيابانها به اجراي برنامه ابتكاري موسوم به "سپيده دم سال
جهاني نجوم" پرداختند كه در اين برنامه خورشيد از طريق
ابزارآلات ايمني ويژه اي براي مردم نمايش داده شد؛ صحنه اي كه
شايد بسياري افراد هرگز پيش از اين آن را نديده بودند. پروژه
ديگري كه در روز سال نو آغاز به كار كرد، Cosmic Diary نام
دارد. وب سايت www.cosmicdiary.org ،
محلي است كه ستاره شناسان حرفه اي خاطرات روزانه اي را در
رابطه با شغل و زندگيشان مي نويسند و خوانندگان مي توانند آنها
را مطالعه كرده و حتي به آنها نظر بدهند و مستقيماً از ستاره
شناسان سوالاتي را بپرسند. بنابراين پروژه هاي بسياري در نظر
است تا اجرا شود و بسياري نيز آغاز به كار كرده است.
از اينكه در اين
مصاحبه وقتتان را در اختيار ما قرار داديد، بسيار متشكرم.
من نيز از
شما سپاس گزارم.