شرکت ebay پیریار ، در سال ۲۰۰۶ با ۵ میلیارد دلار درآمد ، به
عنوان چهارصد و پنجاه و هشتمین شرکت برتر آمریکا شناخته می شود که
همه موفقیتش در قرن بیست و یکم به دست آمده است. (Pierre Omidyar) خواندن
مسیر موفقیت این ایرانی خوش فکر برای بسیاری ازما خالی از لطف
نخواهد بود .
نامش پیر (Pierre) و فامیلش امیدیار Omidyar) ) بود. او هم مانند
دیگر بازیگران بزرگ عصر دیجیتال ، در اواسط اخرین دهه قرن بیستم
میلادی ، یعنی سپتامبر ۱۹۹۵ ، پورتالی را طراحی و راه اندازی کرد
که ایده خلاقانه و دیجیتالی او و همسرش Pam ، اکنون به نام ebay ،
مشهورترین و برترین سایت حراجی آنلاین وب به شمار می رود. پیر
امیدیار در ۲۱ ژوئن ۱۹۶۷ از پدری ایرانی و مادری فرانسوی در پاریس
به دنیا آمد. ۶ ساله بود که با خانواده اش به مریلندآمریکا رفت و
در ۱۴ سالگی با نوشتن دومین برنامه رایانهای برای کتابخانه مدرسه
پا به دنیای بیتها گذاشت. پیر امیدیار رئیس و موسس سایت ایبی
(e-bay) اولین و معروفترین وبگاه مخصوص حراج و خرید و فروش
اینترنتی که تا آخر سال ۱۹۹۸ ۱/۲ میلیون عضو ۷۵۰ میلیون دلار حجم
معاملات و حدود ۸ میلیون دلار سود به هم زده بود ، راه اندازی کرد.
حالا بعد از گذشت مدت کمی ، شرکت بزرگی شده است با بیش از ۶۰۰۰
کارمند میلیون ها مشتری ثبت شده .پیر امیدیار ، جوان ایرانی الاصل
مقیم آمریکا ، در سال ۲۰۰۶ با ۱۰ میلیارد دلار ثروت که همه اش از
راه کسب و کار الکترونیکی و رهبری بر بازار های عصر دیجیتال حاصل
شده است ، سی و پنجمین میلیاردر جهان و نوزدهمین میلیاردر آمریکا
به شمار می رود. در ان سالهای نه چندان دور ، تصور این که روزی ،
خلق مکانی برای خرید و فروش اجناس دست دوم یا تا حدی نو و آفرینش
یک حراجی واقعی دیجیتالی ، حتمی شود ، آرزویی به بزرگی آرزوهای
چارلز دیکنز بود! اما آرمان طلایی پیر ، چند سال پس از هزاره سوم ،
به واقعیتی مسلم مبدل گشت اکنون آن رویای شیرین به چنان حقیقتی
مبدل شده است که فقط دامنه ebay.com ، میلیون ها دلار قیمت دارد.
آیا تاریخ بشریت این چنین زمان هایی برای پول درآوردن میلیون دلاری
بازیگران زمان های مختلف خود ، به خاطر می آورد؟ از انقلاب کشاورزی
تا گذار به دوران صنعتی شدن بشر ، و حتی قبل از پیداش انقلاب
ارتباطات یا موج سوم تافلر ، هیچ گاه بدون دستیابی به دانش و ابزار
فیزیکی و به خدمت گرفتن ده ها هزار کارمند ، شخصی میلیاردر نشده
بود. اما اکنون از سال های پایانی قرن بیستم به این سو ، تاریخ
شاهد تولد میلیاردرهای جوانی است که نه ارتش دارند و نه سپاه ! نه
طلا دارند و نه نفت و ارثیه خارق العاده ! آن ها فقط دانش دارند و
بس .
در واقع ، اندیشه های نابی که با نوآوری و پرورش خلاقانه در محیط
مجازی متولد می شوند ، تجربه ها و آموزه های ارزنده ای را به همراه
دارند که حتی در دانشگاه هاروارد هم قابل آموختن نیست ! دانشگاه
MIT(www.mit.edu) ، که ده ها برنده جایزه نوبل و هزاران پرفسور و
دانشجوی نخبه از سراسر جهان را در لابراتوارها و مراکز آموزشی و
صنعتی خود دراختیار دارد ، در دهه های پایانی قرن بیستم ، باعث
تشکیل ۴۰۰۰ شرکت کارآفرین شده است که بیش از ۲۳۰ میلیارد دلار
درآمد داشته اند . درآمدی که از طریق حمایت های یک دانشگاه صورت
گرفته است ، به اندازه در آمد کل کشورهای قاره آفریقا است . شکاف
فقیر و غنی در هزاره دوم ، بیش از هزاره اول افزایش یافت و اکنون
در آغازهراه سوم ، این شکاف به دلیل اتکای شدید کسب و کار به تولید
دانش و به قولی اقتصاد دانش محور (knowledge base economy) افزایش
خواهد یافت. مجموعه رهیافت هایی که تا این بخش از کتاب در مورد کسب
و کار بازیگران صنعت دیجیتال جهان آموختیم ، به ما خاطر نشان می
کند که دیگر بیش ترین درآمد ، حاصل بیش ترین نفر / ساعت کار فیزیکی
و حضوری نیست . امری که حتی تا دهه شصت میلادی نیز ، اقتصاد جهانی
بر پایه آن حاکم بود. دنیا اکنون به سمت دیجیتالی شدن کامل و گذار
به پست مدرنیسم دیجیتالی هدایت می شود. مصرع ناب حماسه سرای بزرگ
پارسی گویان ، حکیم ابوالقاسم فردوسی ، که می فرماید توانا بود هر
که دانا بود ، اکنون بیش از گذشته ، مفسر موفقیت های خارق العاده
بزرگان عصر دیجیتال (Digital Decade) می باشد. شکاف دیجیتالی بین
انسان ها ، علاوه بر تاثیرات منفی در گسترش ارتباطات و اطلاع رسانی
در دنیای امروزی ، در ایجاد فاصله طبقاتی در جوامع نیز موثر بوده
است .
اگر چه ، خود صنعت دیجیتال و ارتباطات ، عاملی در راستای ارتقای
صلح جهانی و توسعه پایدار مبتنی بر توسعه امکانات در اقصی نقاط
جهان است ، اما اگر وضع به همین منوال پیش رود و کشورهای جهان سوم
و در حال توسعه ، به اندیشه کاهش فاصله علمی و ابزاری خود با جهان
اول نباشند ، ضعف در رفتارهای اقتصادی ، علمی و فرهنگی جهان ، کسب
و کار غربی ها را هم با چالش رو به رو خواهد کرد. اگر در آسیا و
آفریقا ، که دو سوم جمعیت و منابع انرژی جهان را در اختیار دارند ،
توسعه امکانات ارتباطی و اطلاعاتی مدرن دردسترس نباشد ، مجموعا یک
میلیارد جمعیت اروپا و آمریکا ، نمی تواند در انتظار بازارها و
فرصت های بی بدیل در آسیا و آفریقا باشد. با رشد امکانات ارتباطی و
فناوری در اقصی نقاط جهان ، می طلبد تا ضریب نفو.ذ فناوری های مدرن
بیش از گذشته ارتقا یابد تا فراگیری توان مندی های ICT ، دسترسی
جهانی را برای ساکنان دهکده جهانی ، به ارمغان آورد. نا گفته
پیداست که سهم دانش و تولید علم در کارآفرینی و در مجموع ، ثروت
سازی برای خلاقان عصر دیجیتال ، غیر قابل انکار است . دانشی که در
بستر توانمندی دیجیتالی هدایت و با تلفیق مدیریت ، خلاقیت و هنر ،
شکوفا شود ، آن چیزی خواهد شد که ebay ، بهترین مثال برای تفسیرش
است.
پیر امیدیار ، در بهترین زمان ممکن ، نسبت به راه اندازی و خلق
حراج ای بی ، اقدام کرد. اکنون ، ده ها هزار سایت خرید و فروش در
اینترنت وجود دارد ، اما هیچ کدام به اندازه این پایگاه گردش مالی
دراختیار ندارند. ۱۵۰ میلیون کاربر ، سالانه از حراجی های این
پایگاه که از نسخه های خطی تا جواهرات و کفش را در معرض فروش قرار
می دهد ، خرید می کنند. امید یار در سال ۱۹۸۸ ، از دانشگاه Tufts ،
لیسانس علوم کامپیوتر دریافت کرد و در کسب و کار اینترنتی ، به
عنوان یک خود توان افزا (self – empowerment) در اقتصاد نامیده می
شود. پیر یار ، خانم مگ ویتمن (meg Whitman) را از ۱۹۹۸ به عنوان
مدیرعامل شرکت ebay منصوب کرد. خانم ویتمن ، فوق لیسانس MBA از
هاروارد دارد و از ایشان به عنوان یک رهبر در کسب و کار الکترونیکی
غیر موازی یاد می کنند که با ایده های موثر و فراگیرش ، زمینه های
باروری فعالیت های ebay را در چند سال اخیر فراهم کرد. خانم ویتمن
در سال های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۲ ، به عنوان قائم مقام امور بازاریابی
جهانی و فروش شرکت والت دیسنی فعالیت کرده است و به دلیل عمق رفتار
سازمانی اثر بخشش در دنیای کسب و کار دیجیتالی ، از سوی مجله
فورچون ۲۰۰۵ ، به عنوان قدرتمندترین زن جهان د راقتصاد معرفی شد.
شرکت ebay پیریار ، در سال ۲۰۰۶ با ۵ میلیارد دلار درآمد ، به
عنوان چهارصد و پنجاه و هشتمین شرکت برتر آمریکا شناخته می شود که
همه موفقیتش در قرن بیست و یکم به دست آمده است.