نظریه سی پی اچ بر اساس تعمیم سرعت نور از انرژی به ماده بنا شده است.
سی پی اچ در ژورنالها
|
نگاهى به تاريخچه نجوم در ايران
|
|
افتخارات بر باد رفته
در سال هاى اخير با گسترش يافتن فعاليت هاى نجومى در كشور توجه بيشترى به آثار گذشتگان ما در اين خصوص به چشم مى خورد. اينك صحبت از گذشتگان نه يادآورى صرف افتخارات بر بادرفته كه هموار كردن مسيرى به سوى آينده است و به همين دليل گروه هاى حرفه اى و آماتور فراوانى در تلاشند تا در كنار پيش بردن دانش نجوم - كه بسيارى ايران زمين را زادگاه آن مى دانند- ميراث فراموش شده آن را بار ديگر در اذهان زنده كنند. اهميت اين موضوع آنجايى فزونى مى گيرد كه بدانيم بخش عمده اى از ميراث علمى ما در دوران پيش از اسلام در اثر زخم هايى كه چهره سرزمين ما به خود ديده نابود شده اند و از سوى ديگر بسيارى از كشورهايى كه اين روزها هويتى مستقل يافته و زمانى بخشى از خاك ايران بزرگ را تشكيل مى دادند، براى هويت سازى خود درتلاشند تا ميراث دوران اسلامى ما را نيز به نام خود ثبت كنند. تلاش برخى از كشورها براى ثبت قانون ابن سينا به نام خودشان را كه اين روزها زياد مى شنويم تنها نمونه اى از اين موارد است. به همين دليل فرصت بسيار اندك است و اگر ما به خود نياييم ديگران مجالى براى ما نمى گذارند. يافتن شواهدى منطقى و به دور از احساسات ملى گرايانه كه تنها با هدف نشان دادن واقعيت (چه تلخ و چه شيرين) باشد راهگشاى ما به سوى آينده خواهد بود. نمونه هاى فراوانى در اين خصوص وجود دارد و محققانى هستند كه بى هيچ ادعايى و تنها به نيت غبارروبى از تاريخ پربار ما حاضرند دست به هر كارى زنند كه اين هويت علمى باقى بماند اما اين كار به تنهايى از دست محققان برنمى آيد. اگر اندكى دلسوزى و اندكى همراهى از سوى مسئولانى كه مى توانند يارى رسانند باشد؛ راه طولانى در زمانى كوتاه تر پيموده خواهد شد. هيچ كس انتظار معجزه ندارد فقط اگر افراد به وظيفه كارى خود هم عمل كنند و كارشكنى نكنند كفايت مى كند. در حالى كه در بسيارى از محافل علمى و رسمى كشور سخن از احياى علوم قديم در جهت تقويت بنيان هاى علمى كشور مى رود تا كنون اين اقوال مصاديق اجرايى بسيار كمى پيدا كرده اند و مواريث علمى و فرهنگى يك به يك با خزانى تجديد ناپذير روبه رو مى شوند، اسناد و عكس هاى نجومى نيز سرنوشتى مشابه را طى مى كنند. توجه به آسمان و گردش سيارات و حركات ستارگان در ايران سابقه اى هزاران ساله دارد؛ از هزاره پنجم قبل از ميلاد تا زمان معاصر. ثبت پديده هاى نجومى به اشكال مختلفى همانند دايره مهر در آئين ميترا تا اشكال مختلف رسم شده كواكب و خورشيد در مكان هايى همانند چغازنبيل و سيلك بر روى سفالينه و مهرها ديده مى شود. با افزايش آگاهى از آسمان اين دانش رفته رفته راه خود را در اعتقادات و آئين هاى ايرانى باز مى كند. همانند آنچه در فروردين يشت اوستا مى خوانيم: «به واسطه فر و شكوه فروهرها، خور و ماه و ستارگان در بالا راه خود را مى پيمايند.» در دوره تاريخى با ايجاد حكومت هاى متمركز در ايران دانش نجوم به عنوان يكى از علوم رسمى و حتى مقدس در تدوين تقويم به كار گرفته و به جزيى جدايى ناپذير از مذهب تبديل مى شود چنانچه اين نقش خود را تا به امروز همچنان حفظ كرده است. در روزگار شاپور اول زيج شهرياران به سال ۲۶۴ ميلادى تدوين شده است. پايه هاى اين زيج، زيج كهن ترى است كه در قهندژ تنظيم شده بود و متعلق به اقوام ايرانى خاور ايران بوده كه در نوشته هاى پس از اسلام به نام زيج هزارات يا «سنالهالم» از آن ياد شده است. اين زيج در سده دوم هجرى به عربى بازگردانده شده و پايه كار اخترشناسان اسلامى قرار گرفته است. در دوره اسلامى علم هيئت به عنوان يكى از شاخه هاى اصلى نجوم در دايره علوم اسلامى قرار مى گيرد و دانشمندان بزرگى در دوران اسلامى در اين زمينه مشغول به فعاليت مى شوند. همانند عبدالرحمان صوفى رازى، ابوسعيد سنجرى، ابوريحان بيرونى، ابوعلى سينا، خيام نيشابورى، خواجه نصيرالدين طوسى، خواجه رشيدالدين فضل الله همدانى و... تاسيس رصدخانه ها، تدريس نجوم و هيئت همراه با علوم دقيقه، ساخت انواع اسطرلاب و ابزارهاى نمايش زمان، اصلاح تقويم، بيان پاره اى از بنيادى ترين مفاهيم علوم رياضى، هندسه و غيره تنها شاهدان كوچكى از نمايش عظمت اين علم در دوران اسلامى در ايران است. در دوران صفويه توماس هربرت انگليسى در سياحت نامه خود از تدريس دانش زمين شناسى در مدرسه ملاصدراى شيرازى در شيراز ياد كرده است . تقريباً با شروع عصر رنسانس در اروپا شعله علوم مختلف از جمله نجوم در ميان ملل مسلمان رو به افول مى نهد و اروپاى قرون ۱۷ و ۱۸ ميلادى پرچمدار دانش در علوم مختلف مى شود. ميراث فعاليت هاى علمى ملل شرق (از جمله نجوم) به اروپا منتقل شده و دانش جديد اروپاييان كمتر جايى براى بسط و گسترش در ميان شرق استعمارزده پيدا مى كند. در كنار اعزام گروهى از ايرانيان به اروپا براى تحصيل نجوم، موارد معدودى فعاليت هاى نجومى همراه با ابزارآلات رصدى در ايران ثبت شده است كه از آن جمله مى توان به رصد گذر زهره از مقابل خورشيد در عهد سلطنت ناصرالدين شاه قاجار توسط يك هيات رصدى آلمانى در اصفهان را نام برد.
فرناز خطيبى ـ پوريا ناظمى
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 |
|
Sub quantum space and interactions from photon to fermions and bosons |
|
نامه سرگشاده به حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی |
آرشیو موضوعی
|
|
از آغاز کودکی به پدیده های فیزیکی و قوانین حاکم بر جهان هستی کنجکاو بودم. از همان زمان دو کمیت زمان و انرژی بیش از همه برایم مبهم بود. می خواستم بدانم ماهیت زمان چیست و ماهیت انرژی چیست؟