معرفی  کتاب پس از نخستين سه دقيقه

پيشگفتار 

در طول زندگى‏ام يك نكته را آموخته‏ام: همه دانش ما در برابر واقعيت، مقدماتى و بچگانه است و البته اين نكته هنوز هم‏باارزش‏ترين چيزى است كه داريم.

آلبرت اينشتين

كيهان‏شناسى و شناخت ما از اين كه چگونه ساختارهايى نظير كهكشان‏ها شكل گرفته‏اند طى دو دهه اخير به شكل قابل‏ملاحظه‏اى‏بسط و گسترش يافته است. همراه با اين پيشرفت شاهد افزايش آگاهى عمومى درباره نجوم و كيهان‏شناسى هستيم كه بدون شك بخشى‏از اين نگرش ناشى از مطبوعات است. در چنين شرايطى، مسلماً كتابى كه تفكر رايج در كيهان‏شناسى را به شكلى قابل درك براى عموم‏ارايه كند، مطلوب خواهد بود. اين كتاب قصد دارد توصيفى بدون رياضيات از كيهان‏شناسى براى خواننده عام، در سطح مقالات‏مجلات نيوساينتيست و ساينتيفيك امريكن، عرضه كند. خواننده متوسط چنين مجلاتى نبايد مشكلى با اين كتاب داشته باشد.

ساختار اين كتاب چنين است: فصل 1 به معرفى عالم، ساختارهاى مختلف آن و مقياس‏هاى طولى مى‏پردازد. فصل 2 مرور سريعى‏است بر مفاهيم فيزيكى بنيادى مورد نياز براى درك بقيه كتاب. تلاش كرده‏ام اين فصل را به شكلى ارايه كنم كه خواننده به پايه‏اى مناسب‏از مفاهيم مختلف دست يابد به طورى كه حتى هنگام مطالعه هر مقاله ديگر در علوم فيزيكى - كه به زبان ساده نوشته شده باشند - اين‏مفاهيم را مفيد يابد. بايد اعتراف كنم كه در فصل 3 كمى از موضوع اصلى دور مى‏شويم. در اين فصل مشاهدات نجومى مفيدى عرضه مى‏شود كه خواننده لذت مى‏برد و با فصل 4 نيز ارتباط نزديكى دارد. به دليل ارتباط تنگاتنگ فصل‏هاى 3 و 4 جداً توصيه مى‏كنم كه‏خواننده پس از مطالعه فصل 4 دوباره به فصل 3 بازگردد. چهارمين فصل گستره وسيعى از ساختارهاى اختر فيزيكى و فرايندها راتوصيف مى‏كند: ستاره‏ها، تحول ستاره‏اى، كهكشان‏ها، خوشه‏هاى كهكشانى و... در اين فصل جايگاه خود را مى‏يابند. فصل 5 به مدل‏مهبانگ و توصيف عالم آغازين اختصاص دارد. به اين ترتيب بسترى براى فصل كليدى كتاب، يعنى فصل 6، فراهم مى‏شود كه به‏شكل‏گيرى ساختارهاى مختلف در عالم مى‏پردازد. علاوه بر اين كه تفكر و ايده‏هاى رايج در اين زمينه به تفصيل عرضه مى‏شود، ارزيابى‏دقيقى از مدل‏ها نيز ارايه كرده‏ام. فصل 7 به دورترين اجرام عالم مى‏پردازد كه هم‏اكنون اخترشناسان سرگرم مطالعه آن‏هايند، مثل‏اختروش‏ها و كهكشان‏هاى راديويى. آخرين فصل ضمن جمعبندى كل كتاب، بر ديدگاه فعلى ما از عالم تأكيد مى‏كند.

انتخاب مطالب ضرورتاً بازتابى است از ديدگاه‏هاى نويسنده؛ و على‏رغم اين واقعيت كه مطالب اين كتاب به عرصه‏اى سريعاً در حال‏تحول مربوط مى‏شود، تلاش زيادى كرده‏ام كه »طول عمر« اين كتاب را افزايش دهم. مثلاً فصل‏هاى 5 4 2 و بيش‏تر 3 براى مدتى نسبتاًقابل قبول مفيد خواهند بود. بدون شك برخى از جزئيات فصل‏هاى 6 و 7 تغيير خواهند كرد، اما معتقدم ايده‏ها و مفاهيم كلى براى‏مدت طولانى‏ترى قابل استفاده خواهند بود.

مباحث بدون رياضيات ارايه مى‏شوند، اما به هنگام ضرورت از ذكر اعداد واقعى و يكاها اجتناب نكرده‏ام. اين موضوع در برخى‏زمينه‏ها واقعاً ضرورى است؛ ضمن اين كه هر نوع تلاشى براى توصيف نتايجى از اين دست، صرفاً به صورت گفتارى و عارى از اعداد،بسيار ساده‏انگارانه خواهد بود. در واقع، تا آن‏جا كه امكان داشت سعى كردم از ساده‏انگارى بيش از اندازه بپرهيزم، هر چند در ارتباط باجزئيات بايد مرزهايى را رعايت مى‏كردم. اين كتاب براى خواننده‏اى است كه واقعاً مى‏خواهد بداند، و از اين رو انتظار دارم چنين‏خواننده‏اى براى درك ايده‏هاى مطرح شده كمى تلاش كند. همچنين از قصه‏گويى پرهيز كردم؛ در هيچ كجاى كتاب با چنين جمله‏اى‏برخورد نخواهيد كرد: »... همچنان كه پروفسور... و همسرش با اتومبيل به كنسرت مى‏رفتند، ناگهان به ذهنش رسيد كه... .« معتقدم‏ايده‏ها و كشفيات مهم‏تر از افرادند و به همين دليل، مباحث را غيرشخصى و نه به شكل تاريخى، ارايه كردم. )چند استثناء پيدا خواهيدكرد كه البته عمدى بوده‏اند.( ناشر و من بحثى داشتيم كه آيا كتاب را به صورت نفيس همراه با تعداد زيادى عكس‏هاى رنگى چاپ كنيم؛يا به صورت معمولى همراه با تصاوير و نمودارهاى سياه و سفيد كه در نهايت تصميم بر مورد آخر گرفته شد. تصميم دشوارى بود واميدوارم كيفيت و گويا بودن مطالب جبران فقدان رنگ را بنمايد.

در آخر كتاب ضميمه‏اى وجود دارد كه اصطلاحات فيزيكى به كار رفته در فصل‏هاى مختلف را توصيف مى‏كند. چون مفاهيم مطرح‏شده در فصل‏هاى 2 يا 4 ممكن است )مثلاً( در فصل 7 مورد نياز باشند؛ اين ضميمه مى‏تواند براى خواننده ناآشنا نيز مفيد باشد.همچنين در پايان فهرستى از كتاب‏ها براى مطالعه بيش‏تر را آورده‏ام كه مطمئناً اين انتخاب برپايه تجربيات شخصى‏ام بوده است و فقطمى‏تواند به عنوان راهنما باشد. برخى از اين كتاب‏ها شامل منابع بسيار بيش‏ترى هستند.

ايده نوشتن اين كتاب به دنبال پيشنهادى از سوى جان گريبين شكل گرفت. او هنگام بازنگرى كتاب من تحت عنوان شكل‏گيرى‏ساختار در عالم (1993، انتشارات دانشگاه كمبريج( گفت: »خوب است كه ببينيم نويسنده، كتابى در همين زمينه و به زبان ساده عرضه‏كند.« رافوس نيل از انتشارات دانشگاه كمبريج از اين پيشنهاد استقبال كرد، و البته اميدوارم كه آن‏ها را نااميد نكرده باشم.

افراد ديگرى هم هستند كه نقش قابل ملاحظه‏اى در تكوين اين كتاب داشته‏اند: اين دومين بارى است كه با آدام بلك از انتشارات‏دانشگاه كمبريج كار مى‏كنم كه لذت‏بخش بود. كل حروفچينى كتاب، الگوى شكل‏ها و بازخوانى نمونه حروفچينى شده را واسانتى‏پادمانابان انجام داد؛ از او سپاسگزارم به دليل ساعت‏ها تلاشى كه صرف اين كار كرد. بيش‏تر شكل‏ها را پرم كومار آماده كرد كه از كمكش‏تشكر مى‏كنم. همچنين از دوستانم كه ضمن مطالعه نسخه‏هاى اوليه كتاب پيشنهادهاى سازنده‏اى مطرح كردند سپاسگزارم. از مركز آيوكانيز به دليل امكان استفاده از تجهيزات رايانه‏اى‏اش تشكر مى‏كنم.

پادمانابان

 فهرست

پيشگفتار

1. معرفى عالم

2. ماده، تابش و نيروها

3. مشاهده عالم

4. شناخت عالم

5. عالم در حال انبساط

6. شكل‏گيرى كهكشان‏ها

7. عالم در قرمزگرايى بالا

8. پرسش‏هاى بى‏پاسخ

ضميمه

منابعى براى مطالعه بيش‏تر

نمايه

 لینک سایت کتاب پس از نخستين سه دقيقه

http://www.qoqnoos.ir/showbook.asp?id=1072

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 

26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40