سخنرانى دوآيت آيزنهاور در مجمع عمومى سازمان ملل
كهنه سرباز جنوبى، ژنرال ارتش ايالات متحده در جنگ
جهانى دوم دوايت آيزنهاور سال ۱۹۵۳ وقتى رئيس جمهور ايالات متحده
آمريكا بود، در مجمع عمومى سازمان ملل متحد سخنرانى اى كرد با
عنوان «اتم براى صلح». حرف هاى آن روز آيزنهاور سنگ بناى سازمانى
تحت نظر سازمان ملل متحد را گذاشت كه هدف آن گسترش استفاده
صلح آميز از انرژى هسته اى و جلوگيرى از استفاده نظامى از آن بود.
سازمان جهانى انرژی اتمی IAEA در
وين اتريش تاسيس شد. اين سازمان كه 137 كشور
در آن عضو هستند، هر ساله انتخاباتى برگزار مى كند و از بين اين
كشورها ۳۵ كشور را به عنوان شوراى حكام برمى گزيند. شوراى حكام هم
پنج بار در سال جلسه دارد و تصميم هاى اصلى را مى گيرد. سازمان
جهانى انرژى اتمى بر فعاليت هاى هسته اى كشورهاى مختلف در
زمينه هاى علمى، تحقيقاتى و كاربردى هسته اى نظارت دارد و وظيفه
آن گسترش استفاده صلح آميز از انرژى هسته اى است. دبير فعلى اين
سازمان، محمد البرادعى، مصرى ۶۲ ساله اى است كه دكتراى حقوقش را از
دانشگاه نيويورك گرفته است. او و سازمان متبوعش موفق شدند كه جايزه
نوبل صلح امسال را به خاطر فعاليت ها يش براى كاهش سلاح هاى
هسته اى در دنيا از آن خود كنند.
خانم رئيس، اعضاى مجمع عمومى، دعوت نامه هام
مارسكولد زمانى به دستم رسيد كه در برمودا كنفرانس هايى را با
نخست وزير و وزير خارجه انگلستان و فرانسه آغاز كرده بودم. موضوع
كنفرانس هاى ما بعضى از مشكلات مهم جهان بود.
من در طول جلسه پيوسته در اين فكر بودم كه افتخار بزرگى در انتظار
من است، اينكه من امروز مجمع عمومى سازمان ملل را مخاطب قرار
داده ام، برايم افتخار بزرگى محسوب مى شود. من از حضور در اين
جلسه ها و مخاطب قرار دادن مجمع بسيار خوشنود و سپاسگزارم.
در تاريخ هيچ گاه، حتى روياى حضور چنين تعداد زيادى
از افراد در يك سازمان واحد وجود نداشت، شوراها و تصميم هاى شما در
اين سال هاى تيره قسمتى از آن روياهاى دور و دراز را برآورده كرده
است.
اما آزمون ها و عملكردهاى اصلى هنوز آغاز نشده است.
من براى ايجاد اطمينان در اجراى آن عملكردها از دفترى كه هم اكنون
در آن مشغول به كار هستم استفاده مى كنم تا به همه اطمينان بدهم كه
دولت ايالات متحده آمريكا در حمايت از اين هيات بسيار استوار است.
ما اين كار را براى ايجاد شجاعت، اطمينان و دانايى لازم كه
مى تواند صلح پايدار را به همه ملل و شادى را به همه مردم دنيا
هديه كند، انجام مى دهيم. همان طور كه مى دانيد نمى خواهم گزارشى
يك جانبه و آمريكايى در مورد كنفرانس برمودا ارائه كنم. با اين حال
به شما اطمينان مى دهم كه ما در جلسه هايمان در آن جزيره زيبا به
دنبال همان مفاهيم مهم در ايجاد صلح جهانى در بين مردم بوديم كه در
دستور كار شما آمده است. بر اين باورم كه اين موقعيت، گفته هايم را
در مورد آنچه در متن قوانين و احكام اجرايى ما وجود داشته ماه ها
فكرم را به خود مشغول ساخته بود و من براى اعمال آنها به مردم
آمريكا خود را آماده كردم، ضمانت مى كند.
معتقدم كه همه آمريكايى ها همانند من مى دانند كه
اگر خطرى وجود دارد براى همه مردم دنيا است و اگر اميدى نيز هست آن
هم براى همه مردم دنيا است. در پايان خاطرنشان مى سازم كه اگر
كوچكترين طرحى مبنى بر كاهش تيرگى هاى جهان امروز وجود دارد، مجمع
عمومى سازمان ملل بهترين سازمان براى بررسى اين طرح است.
• زبان جنگ اتمى
من امروز مجبورم با زبان جديدى كه زبان جنگ اتمى
است سخن بگويم. اما به عنوان كسى كه سال هاى عمر خود را در كارهاى
نظامى سپرى كرده است، اين كار برايم چندان خوشايند نيست. عصر اتمى
با چنان سرعتى پيش رفته است كه همه شهروندان دنيا بايد حداقل
آشنايى نسبى از آن و گسترش و تاثير آن در زندگى داشته باشند. واضح
است كه اگر مردم دنيا به دنبال صلح جهانى هستند بايد حقايق وجودى
مهم دنياى امروز را خوب بشناسند.
گزارش من از خطرات انرژى اتمى بايد در آمريكا ارائه شود، چرا كه
اينها تنها حقايقى هستند كه ما مى شناسيم و بايد به مجمع خاطرنشان
سازم كه اين موضوع (انرژى اتمى) موضوعى جهانى است و به ملتى خاص
محدود نمى شود. در 16جولاى 1945 ايالات
متحده اولين انفجار اتمى آزمايشى را انجام داد و پس از اين تاريخ
نيز 24 انفجار
آزمايش اتمى ديگر را به انجام رساند. بمب هاى اتمى جديد ۲۵ برابر
سلاح هاى اتمى ساخته شده در ابتداى عصر اتم قدرت دارند. اين در
حالى است كه سلاح هاى هيدروژنى برابر ميليون ها تن TNT قدرت
دارند.
امروزه انبار سلاح هاى اتمى آمريكا كه هر روزه
بزرگتر و بزرگتر مى شود، چندين برابر همه بمب هاى هواپيماها و
سلاح هاى جنگ جهانى دوم خطرناكند و قدرت انفجار دارند. امروزه يك
گروه هوايى، دريايى يا زمينى به راحتى مى تواند محموله اى برابر
همه بمب هاى ويرانگرى را كه در جنگ جهانى دوم در انگلستان منفجر
شد، به محل مورد نظر حمل كند.
در مقايسه نوع و اندازه سلاح هاى موجود نيز سلاح هاى اتمى بسيار
گوناگونند. اين سلاح ها چنان توسعه يافته اند كه در نيروى نظامى
ما جايگاهى كاملاً رسمى يافته اند. ارتش ايالات متحده آمريكا اعم
از نيروى دريايى، نيروى هوايى و نيروى زمينى همگى، توانايى استفاده
از اين سلاح ها را دارند. اما سر نهان و ترس ناشى از سلاح هاى اتمى
فقط متوجه ما نيست.
در مرحله اول، اين ترس متوجه دوستان ما، انگليس و
كانادا است. همان كشورهايى كه در كشف و طراحى بمب هاى اتمى به ما
بسيار كمك كرده اند. اين ترس را اتحاد جماهير شوروى نيز خوب
مى شناسد. اتحاد شوروى به ما گفته است كه طى سال هاى اخير منابع
زيادى را به توليد سلاح هاى اتمى اختصاص داده است، طى اين دوران
روسيه تعدادى سلاح هاى اتمى و تعدادى سلاح هاى هسته اى را آزمايش
كرده است.
• پايان امتياز انحصارى
هرچند ايالات متحده آمريكا روزگارى صاحب امتياز
انحصارى انرژى اتمى بوده است ولى آن امتياز انحصارى سال ها پيش از
بين رفته است. بنابراين با اينكه در آغاز فقط ما اجازه انباشته
كردن سلاح هاى اتمى را داشته ايم، اما امروزه حقايق اتمى دو نكته
اساسى را به ما گوشزد مى كند.
يك: دانشى را كه مللى خاص درباره سلاح هاى اتمى
دارند، همه ملل دنيا نيز بايد داشته باشند.
دو: حتى تعداد زيادى از اين سلاح هاى ويرانگر نيز
به خودى خود توانايى جبران صدمات وارده از رعب عمومى موجود از اين
سلاح ها و تعداد افراد كشته شده در دنيا را ندارند. در دنياى آزاد
امروز، همه مردم بايد اطلاعاتى هرچند اندك از اين سلاح ها داشته
باشند و بايد برنامه اى در اخطار و دفاع از سازمان هاى فعال اتمى
ايجاد كنند و اين برنامه ها بايد بسيار وسيع و جامع باشند.اما
بگذاريد در اينجا بگويم كه با زياد كردن سلاح هاى اتمى و
سازمان هاى دفاعى هيچ تضمينى براى ايجاد امنيت كامل براى شهرها و
شهروندان ملل مختلف ايجاد نمى شود. رياضيات پيچيده بمب هاى اتمى
اجازه داشتن راه حل هاى ساده را نمى دهد. حتى در مقابل قوى ترين
سازمان هاى دفاعى، يك حمله اى اتمى و يا يك انفجار اتمى مى تواند
صدمات جبران ناپذيرى را به جهان وارد كند. اگر چنين حمله اى به
ايالات متحده آمريكا شود، عملكرد ما سريع و قاطع خواهد بود، اما
نمى توانم بگويم كه آمريكا توانايى دفاع در مقابل چنين حملات و يا
توانايى حمله متقابل را دارد، چرا كه خوب مى دانم اين كار بسيار
دشوار است.
با كمى تامل مى توان گفت كه نتيجه گيرى نااميد
كننده نهايى اين است كه دو گروه و يا دو كشور مجهز به سلاح هاى
اتمى محكوم خواهند بود كه بدخواهانه مقابل هم بايستند و دنيا را
نابود كنند. در اين هنگام بايد پذيرفت كه كارى از تمدن فنا شده كه
از نسلى به نسل ديگر منتقل شده بود برنخواهد آمد و مردم براى رسيدن
دوباره به حقانيت و عدالت مورد نظرشان بايد به روزهاى برده دارى
بازگردند.
• پيروزى از ويرانى به دست نمى آيد
مطمئناً كسى نمى تواند هيچگونه پيروزى و بهبودى اى
را در چنين ويرانى هايى بيابد. آيا كسى مى تواند با وجود اين
فلاكت ها و ويرانى ها دوباره نام خود را در تاريخ ثبت كند. در
صفحه هاى تاريخ مى توان تعداد محدودى از چهره هاى ويرانگر را يافت،
اما تعداد كسانى كه طى تاريخ به دنبال صلح و آرامش جهانى بوده و
توانايى ساختن داشته اند بسيار زياد است.
آمريكا نيز مى خواهد در تاريخ با آن گروه بزرگى شناخته شود كه به
دنبال صلح بودند، نه با آن تعداد اندك چهره هاى ويرانگر. كشور من
مى خواهد سازنده باشد، نه ويرانگر. كشور من در بين ملل مختلف
به دنبال تفاهم است نه جنگ. كشور من نه تنها مى خواهد خود در آزادى
زندگى كند، بلكه مى خواهد مردم ملل ديگر نيز از داشتن حقوق برابر
در انتخاب راه زندگى شان لذت ببرند.
هدف كشور من كمك كردن به انسان در خروج از تاريكى
به روشنايى و برآورده كردن آرزوهاى مردم و هدايتشان به سوى صلح
پايدار جهانى است. من مى دانم در دنيايى مانند دنياى ما، نمى توان
با يك قهرمان و با عملى قهرمانانه به رستگارى رسيد. مى دانم كه
براى رسيدن به آن صلح پايدار بايد گام هاى زيادى را در طولانى مدت
طى كنيم. اما آنچه اكنون مهم است، طى كردن اين گام ها است. ايالات
متحده و كشورهاى عضو اتحاديه، انگليس و فرانسه، طى چند ماه گذشته
سعى داشته اند چند گام را در اين مسير طى كنند.در گزارش ها آمده
است كه مدت ها است كه آمريكا، انگليس و فرانسه مى خواهند در مورد
مشكل آلمان تقسيم شده، با روسيه گفت وگو كنند. در اين گزارش، از
گفت وگوى اين سه كشور در مورد قرارداد صلح اتريش و گفت وگو در مورد
مشكلات سخن به ميان آمده است.
كنفرانس با روس ها
روسيه
به تازگى از موافقتش در مورد جلسات چهار كشور نام برده گزارشى را
به ما ارائه كرده است. در بين اين كشورهاى متحد گزارشى مبنى بر
اجراى قوانين پذيرفته شده قديمى به چشم نمى خورد و اين براى ما
بسيار رضايت بخش است.
همانطور كه مى بينيد كشورهاى عضو كميته برمودا، آمريكا، انگليس و
فرانسه، تمايل زيادى براى ملاقات با روس ها دارند. دولت ايالات
متحده به نتيجه اين كنفرانس بسيار اميدوار است. تمام سعى خود را در
پيشبرد هدف كنفرانس كه ايجاد صلح جهانى است، به كار خواهيم برد و
معتقديم كه اين تنها راه درست براى كم كردن تنش هاى جهانى است.
ما هيچگاه از روس ها نخواسته ايم و نخواهيم خواست كه از حقوق خود
دست بردارند، هرگز نخواهيم گفت كه مردم روسيه دشمن كسانى باشند كه
ما نمى خواهيم با آنها معامله كنيم و يا نمى توانيم با آنها رابطه
دوستانه و مفيدى داشته باشيم. برعكس اميدواريم كه اين كنفرانس با
روس ها رابطه اى را با روسيه آغاز خواهد كند كه نهايتاً پس از اين
رابطه مردم كشورهاى شرقى و غربى نيز به ما ملحق خواهند شد و مفهوم
روابط سالم و دوستانه را درك خواهند كرد.
به جاى
نارضايتى كه متاسفانه امروزه بين كشورهاى آلمان شرقى، اتريش اشغالى
و كشورهاى اروپاى شرقى است، ما به دنبال يك خانواده يك رنگ متشكل
از كشورهاى آزاد اروپايى هستيم كه هيچ يك تهديدى بر ديگرى نباشد و
مهمتر آنكه هيچ يك نيز تهديدى براى مردم روسيه نباشند. پشت همه
جنگ ها، آشوب ها و سختى هاى موجود در آسيا، به دنبال صلحى هستيم كه
مردم كشورهاى آسيايى نيز بتوانند با آن منابع طبيعى خود را توسعه
داده و بخت خود را براى استفاده از آنها افزايش دهند. اينها فقط
شعارهايى بيهوده و غيرممكن نيستند، پشت اين سخن ها ملت هايى هستند
كه اخيراً نه با جنگ و خونريزى بلكه با تعهدهاى آزادانه و
گفت وگوهاى صلح آميز استقلال يافته اند. همچنين گزارشى از كمك هاى
ملل غربى به مردم مصيبت ديده در بلاهاى طبيعى مانند قحطى، خشكسالى
و... به دستمان رسيده كه بسيار رضايت بخش است.
اينها
دستاويزهاى صلح هستند، صداى آنها از هزاران قول و اعتراض هاى
بى نتيجه، بلندتر است. اما من اميدوار نيستم كه تنها با تكرار و
بازگويى اين دستاويزها بتوانيم به آرامش هميشگى دست يابيم، چرا كه
زمان به گونه اى پيش مى رود كه بايد همه راه هاى رسيدن به صلح را،
هرچه قدر هم كه نامشخص باشد، كشف و بررسى كرد. در راه حلى كه مجمع
عمومى در تاريخ 18 نوامبر 1953 پيشنهاد كرد، آمده است: «كميسيون
خلع سلاح، تاسيس يك كميته فرعى با حضور نمايندگانى اصلى از مجمع در
آن را بررسى مى كند، اين كميته بايد به ويژه به دنبال راه حلى قابل
قبول در حل اين مشكل باشد و آن را حداقل تا اول سپتامبر 1954 به
مجمع عمومى و شوراى امنيت تحويل دهد.» ايالات متحده با توجه به
پيشنهاد مجمع عمومى سازمان ملل،
فوراً تصميم گرفته است ملاقات هاى خصوصى با كشورهاى موجود در اين
برنامه انجام دهد تا بتواند با كمك آنها سريعاً راه حل قابل قبولى
براى خلع سلاح اتمى بيابد كه نه تنها صلح جهانى را به خطر انداخته
بلكه زندگى عده زيادى در جهان را نيز تهديد كرده است. ايالات متحده
سعى در كم كردن هرچه بيشتر توليد مواد اتمى براى اهداف نظامى دارد.
اما خارج كردن اين سلاح ها از دست سربازان كافى نيست. بايد اين
سلاح ها را به گروه هايى داد كه توانايى استفاده از آنها را در
ايجاد صلح جهانى داشته باشد. ايالات متحده مى داند كه اگر بتوان
ترس ناشى از اتم را در موسسات و سازمان هاى نظامى از بين ببرد، اين
نيروى ويرانگر خطرناك به يكى از خدمات مردمى در جهان تبديل مى شود.
ايالات متحده خوب مى داند كه نيروى انرژى اتمى صلح آور صرفاً
رويايى مربوط به آينده نيست. توانايى اين انرژى در زندگى امروزه ما
نيز به خوبى نمايان است. هيچكس نمى تواند در اين شك كند كه اگر همه
دانشمندان و مهندسان دنيا مقدار كافى از مواد شكافت پذير اتمى در
اختيار داشته باشند و بتوانند با آنها نظرات خود را پيشرفت دهند،
اين انرژى خيلى زود استفاده هاى اقتصادى خود را در جهان نشان خواهد
داد. براى از بين بردن اين ترس عمومى از سلاح هاى اتمى در اذهان
مردم، دولت هاى شرقى و غربى بايد راهى طولانى را بپيمايند. در اين
زمينه پيشنهادهاى زير را ارائه مى كنم:
دولت هاى اصلى عضو اين برنامه بايد با احتياط هاى اوليه و ايجاد
شركت هاى متصل به هم از انبارهاى اورانيوم و مواد شكافت پذيرشان،
يك آژانس بين المللى اتمى تشكيل دهند. انتظار داريم كه چنين آژانسى
كار خود را زيرنظر سازمان ملل آغاز كند.
سهم كشورهاى تشكيل دهنده اين آژانس، مراحل اجرايى و ديگر جزئيات
بايد به طور دقيق طبق قوانينى باشد كه پيشتر در مورد آنها گفت وگو
شده است.
ايالات متحده آماده پذيرفتن مسئوليت اين بررسى ها است. ديگر دوستان
ايالات متحده خواهند ديد كه ايالات متحده به هيچ عنوان غيرقانونى و
غيرانسانى عمل نخواهد كرد.
بدون شك تعداد كشورهاى شركت كننده در اين برنامه در ابتدا كم خواهد
بود. با اين وجود طرح ياد شده اين قابليت را دارد كه بدون ايجاد
هيچ گونه مشكل و ترديدى كار خود را آغاز كند و براى ايجاد يك
سازمان قابل قبول و جهانى براى بازرسى و كنترل همه سازمان هاى اتمى
جهان تلاش كند.
آژانس انرژى اتمى مى تواند مسئوليت مصادره، انبار كردن، حفاظت اين
مواد شكافت پذير را داشته باشد. كاردانى و ذكاوت دانشمندان
مى تواند شرايط امن و خاصى را براى ايمن نگاه داشتن اين مواد
شكافت پذير ايجاد كند. مسئوليت مهم تر آژانس طرح ريزى روش هاى
جديدى براى استفاده اين مواد شكافت پذير در ايجاد اهداف صلح آميز
جهانى خواهد بود. متخصصان بايد آماده استفاده از اين مواد در
كشاورزى، پزشكى و تامين ديگر نيازهاى مردم باشند. هدف ديگر آژانس
تهيه انرژى برق در مناطق بدون برق است، بنابراين همان طور كه
مى بينيد، انرژى اتمى بيشتر اختصاص به رفع نيازهاى مردم خواهد
داشت.
• مهمترين برنامه هاى آژانس
ايالات متحده بسيار خواهان مشورت با كشورهاى عضو آژانس در مورد
پيشبرد برنامه هاى كلى استفاده از انرژى اتمى براى ايجاد صلح جهانى
است. روسيه نيز يكى از كشورهاى عضو اين آژانس خواهد بود.
آماده هستم برنامه اى با شرايط زير را به كنگره ايالات متحده تحويل
دهم.
۱- اين برنامه بايد شامل پژوهش هاى جهانى در استفاده مواد
شكافت پذير در ايجاد صلح جهانى باشد.
۲- اين برنامه بايد نيروهاى ويرانگر سلاح هاى اتمى را از بين ببرد.
۳- اين برنامه بايد به مردم جهان نشان دهد كه در دنياى توسعه يافته
امروز، نيروهاى بزرگ شرق و غرب بيش از هرچيز سعى در ايجاد صلح
جهانى دارند نه ساخت سلاح هاى اتمى براى جنگ.
۴- اگر جهان به طور جدى به دنبال صلح جهانى است، بايد گفت وگوهاى
صلح آميزى بين مردم جهان در مورد مشكلات انرژى اتمى انجام شود.
برخلاف پيش زمينه تاريكى كه از بمب هاى اتمى وجود دارد، ايالات
متحده سعى ندارد از اين بمب ها براى نشان دادن قدرت خود استفاده
كند. بلكه مى خواهد صلح جهانى را به دنيا هديه كند. طى ماه هاى
آينده تصميم هاى مهمى اتخاذ مى شود. در اين انجمن تصميم هايى براى
از بين بردن ترس موجود از اين انرژى و جايگزينى آن با صلح جهانى در
مراكز نظامى جهان، در قلب هاى مردم دنيا، چه دولتمردان و چه مردم
عادى وجود دارد. براى اتخاذ اين تصميم هاى مهم، ايالات متحده
برنامه هاى خاص خود را در از بين بردن اين ترس به انجمن تحويل داده
و معتقد است كه پس از نابودى اين ترس همه توجه اين كشور متوجه
ايجاد صلح جهانى و بهبود شرايط زندگى مردم خواهد شد. در اينجا
دوباره از نمايندگانى كه به من افتخار حضور در اين جلسه را
داده اند و صبورانه به سخنانم گوش داده اند تشكر مى كنم.
زهرا بخشى
نقل از شرق
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
آخرین
مقالات |