نويسنده: محسن مالجو

 

مي توان ادعا كرد دو دهه آخر قرن بيستم و چند سال اول قرن بيست و يكم از خونين ترين سال هاي تاريخ معاصر بشريت بوده است . در حال حاضر در بيش از سي کشور جهان يا جنگي انجام مي شود و يا جنگي پايان يافته است . 80 تا 90 درصد قربانيان اين جنگ ها را غير نظاميان شامل مي شوند که بيشترين تعداد آن شامل زنان و کودکان است حتمآ همه، صحنه هايي وحشتناک و تاسف انگيز از زنان و کودکان قرباني ديده ايم .

زنان به صور مختلفي در اين جنگ ها سهم دارند و نقش ايفا مي کنند . تعداد اندک و انگشتشمارشان به عنوان سياست مدار جزو رده هاي بالاي تصميم گيرنده براي شروع ويا خاتمه جنگ ها هستند . عده زيادي از آنان به شکل هاي گوناگوني همچون سرباز جنگنده، کارگر و يا مهندس در کارخانه هاي صنايع نظامي، پزشک، مددکار اجتماعي و يا تدارکات پشت جبهه از آشپزي تا رسيدگي به مجروحين و ...در جنگ ها شرکت دارند. اما عده کثيري از زنان به طرزي دردناک در اين جنگ ها سهيمند، در مقام قربانيان اين جنگ ها .

مهم تر از آسيب هاي فيزيکي در جنگ ها که کشته شدن انسان ها و تخريب محيط زيست را شامل مي شود، آسيبهاي رواني و اجتماعي هستند که طي نسل ها ماندگار مي ماند .جنگ در جوامعي که همواره شاهد آن بوده اند، باعث نهادينه شدن خشونت در آن جوامع شده و از آن پس خشونت ها از طريق مناسبات پدر سالارانه و قوانين پشتيباني کننده اين مناسبات حريماجتماعي، شخصي و خانوادگي زنان را مورد خشونت هاي متفاوت ديگري قرار داده است.

ايرنه خان دبير کل سازمان عفو بين الملل که اولين زن صاحب منصب آسيايي در سازمان حقوق بشر است طي کنفرانسي مطبوعاتي در لندن گفته بود : " نه تنها ارتش هاي غالب، به غنيمت گرفتن زنان را مشروع مي شمارند بلکه از تجاوز به عنوان اسلحه اي جنگي استفاده مي شود . " او همچنين گفته بود : " آمار خشونت به زنان در کشورهاي در گير جنگ در ده سال گذشته بسيار وحشتناک است . " براي مثال در سيرالئون 50 درصد زنان مورد انواع تجاوزهاي جنسي قرار گرفتند و در همين کشور آمارها نشان مي دهند که 94 درصد زنان تجربه برده داري جنسي در طول جنگ را دارند، در رواندا تقريبآ به نيم ميليون زن تجاوز جنسي شد، در جمهوري دموکراتيک کنگو در طول جنگ پنج هزار زن مورد تجاوز قرار گرفتند، در بوسني در مدت پنج ماه به بيست تا پنجاه هزار زن تجاوز جنسي شد، چهارصد زن و دختر عراقي در طول جنگ و بعد از آن مورد تجاوز واقع شدند، همچنين بسياري از زنان عراقي به دليل نبود امنيت دست از کار و تحصيل خود برداشته اند و به ماندن در خانه محدود شده اند .

جدا از تجاوزات جنسي بسياري از آنان قرباني گروه هاي مافيايي قاچاق زنان و دختران مي شوند که آنها را وارد بازارهاي سکس مي کنند و يا در صورت سالم بودن، ارگان هاي بدنشان را با قيمتهاي گزاف مي فروشند .

زنان معمولآ صلح طلب و از مهم ترين مخالفين جنگ ها هستند، همان طور که بسياري از جنبش هاي براي صلح و محيط زيست از سوي زنان سازماندهي مي گردد . زنان از جنگ بيزارند چرا که جنگ بسياري از چيزهايي که دوست دارند را از آنان مي گيرد : محيط زيست، محيط کار، همسران، خانواده و فرزندانشان .

جنگ به محيط زيست زندگي نسل هاي آينده آسيب مي زند، جنگل ها و به دنبال آن حيوانات از بين مي روند، آب ها آلوده مي شوند و باعث از بين رفتن موجودات دريايي مي شود، مواد منفجره عمل نشده در زمين باقي مي ماند، مشکلي که حتي بعد از گذشت اين همه سال از جنگ ايران باعث قطع دست و پا و مرگ مرز نشينان مي شود .

بمباران شهر ها باعث تخريب کارخانجات و ادارات و موسسات مي شود و اين مسئله بي کاري را به دنبال دارد و زنان به عنوان اولين قربانيان جنگ طبعآ اولين گروه اخراجي ها هستند و اين بهترين اهرم در دست دولت هاي مردسالار است تا به بهانه دفاع از ناموس، زنان را از بازار کار بيرون کنند و وظيفه آنان را خانه داري و توليد مثل بدانند .

از سوي ديگر جنگ باعث مي شود کثيري از زنان، همسران خود را از دست بدهند که اين باعث افزايش زنان سرپرست خانوار مي شود، از طرفي شرايط جنگي که گاهي تحريم اقتصادي را نيز به همراه دارد باعث ايجاد بازار سياه و بالا رفتن قيمت ها مي شود و به طبع پايين آمدن قدرت خريد اقشار جامعه مخصوصآ زنان سرپرست خانوار و بي کاري ناشي از جنگ باعث روآوردن اين زنان به کارهاي پست و سخت و گاهي روسپيگري براي گذران زندگي خود و کودکانشان مي شود . مثلآ شايد بتوان وجود بالاي سيصد هزار زن خياباني را آن هم فقط در تهران يکي از تبعات جنگ هشت ساله ايران دانست که بسياري از آنان هم به خاطر نداشتن امنيت هاي حقوقي و اجتماعي قرباني جهل و تعصب گروه هايي مي شوند که به هدف سالم سازي جامعه به جاي حل صورت مسئله آن را پاک مي کنند .
تخريب محل ها ي مسکوني که زنان و کودکان بيشترين وقت را در آنها به سر مي برند، مرگ و ميراعضاء جامعه در اثر بيماري هاي ناشي از جنگ و آسيب هاي روحي و رواني و افسردگي به دليل کشته شدن اعضاي خانواده، بي خانماني و آوارگي، خشونت، قاچاق انسان همه و همه از آسيب هايي است که در صورت وقوع جنگ مي تواند دامن گير اعضاي جامعه مخصوصآ زنان شود .

80 درصد پناهندگان دنيا را زنان و کودکان تشکيل مي دهند، 85 درصد قاچاق انسان را زنان تشکیل می دهند، از هفده کشوري که در جهان بيش از صد هزار کودک يتيم در نتيجه بيماري ايدز دارند سيزده تاي آن جنگ زده هستند، جنگ در سي کشور جهان ادامه دارد و سپاه صلح سازمان ملل اما فقط در پانزده کشور وجود دارند و فقط در سه کشور سيرالئون، تيمور شرقي و کنگو اين سپاه صلح مشاور زنان دارند.

اين جنگ ها نه تنها کمکي به منافع بشر دوستانه نمي کند بلکه بر شدت زن ستيزي و نژاد پرستي حاکم بر جوامع مي افزايد و در آخر زنان و کودکان بزرگ ترين قربانيان جاه طلبي هاي مردسالاري - سرمايه داري خواهند بود.