در اولين قدم کلیه وسائل پرنده ساخته دست بشر را به دو دسته کلی تقسيمبندی می نمايند:

1. هواپيماها

( Aircraft )

: وسائل پرنده جوی (اتمسفر
2. فضاپيماها

(Spacecraft)

 وسائل پرنده غير جوی
براي تقسيم بندي هواپيما

(Aircraft)،

 جنبه هاي مختلف هواپيما را مي توان در نظر گرفت. 

از نظر سرعت، هواپيماها را مي توان به چهار نوع زير تقسيم بندي كرد:

1. هواپيماهاي مادون صوت ( Subsonic Aircraft )
2. هواپيماهاي نزديك سرعت صوت ( Transonic Aircraft )
3. هواپيماهاي مافوق صوت ( Supersonic Aircraft )
4. هواپيماهاي ماوراء صوت ( Hypersonic Aircraft )

تفاوت اين هواپيماها در اختلاف سرعتشان با سرعت صوت است كه به ترتيب محدوده سرعتشان عبارتست از:

M  عدد ماخ هواپيماست که مي تواند با آن سرعت پرواز كند. بسته به نوع هواپيما از نظر سرعت، قوانين حاكم برآن متفامت خواهد بود.

(نکته: عدد ماخ يک هواپيما عبارت است از نسبت سرعت هواپيما به سرعت صوت در ارتفاعی که هواپيما در آن ارتفاع پرواز می کند. سرعت صوت در هر ارتفاع را می توان از جداول استاندارد اتمسفر بدست آورده و يا از طريق روابط رياضی موجود آن را محاسبه نمود.) 

از نظر نوع بال، بطور كلي دو نوع هواپيما (Aircraft) وجود دارد:

1. هواپيماهاي با بال ثابت ( Fixed wing Aircraft ) 
2. هواپيماهاي با بال چرخنده ( Rotary wing Aircraft )

در زبان فارسي به نوع اول هواپيما و به نوع دوم هليكوپتر يا چرخبال گفته مي شود. هواپيما ها عموماً داراي بال ثابت هستند و در طول پرواز بال نمي چرخد. ولي هليكوپتر، هواپيمائي است كه بالش در حال پرواز به دور يك محور مي چرخد.

از نظر دارا بودن سرنشين، هواپيماها (Aircraft)  به دو گونه كلي تقسيم مي گردند:

1. هواپيماهاي با سرنشين ( Manned Aircraft ) 
2. هواپيماهاي بدون سرنشين ( Unmanned Aircraft )

هواپيماهاي بدون سرنشين شامل موشك هدايت شونده ( Missile )،  موشك هدايت نشونده ( Rocket )،  هواپيماهاي كنترل از راه دور ( RPV يا Remote Piloted Vehicle ) و غيره مي باشند.

از نظر جرم حجمي هواپيماهها به دو دسته كلي تقسيم مي شوند:

1. هواپيماهاي سنگين تر از هوا ( Heavier than Air Aircraft ) 
2. هواپيماهاي سبك تر از هوا ( Lighter than Air Aircraft )

نوع دوم شامل بالن ( Balloon )، كشتي هوائي ( Airship ) و مانند اينهاست.

از نظر قدرت مانوري، هواپيماها به چهار نوع مختلف تقسيم مي كردند:

1. هواپيماهاي غير مانوري ( Normal (Non-Aerobatic) Aircraft ) 
2. هواپيماهاي نيمه مانوري ( Utility (Semi-Aerobatic) Aircraft )
3. هواپيماهاي مانوري ( Aerobatic Aircraft ) 
4. هواپيماهاي بسيار مانوري ( High Maneuverability Aircraft )

از جنبه هاي ديگر از قبيل وزن، نوع برخاستن، قدرت مخفي شدن از ديد رادار ( Stealth )، موتور و .... نيز هواپيماها به انواع مختلف تقسيم بندي مي شوند. از ديدگاه كلي، هواپيماها به دو دسته اصلي تقسيم مي شوند:

1. هواپيماهاي نظامي ( Military Aircraft ) 
2. هواپيماهاي سيويل ( Civil Aircraft )

- هواپیمای نظامی 

1-بمب افکن 2-رهگیر 3-جنگنده 4-شکاری 5-حمل و نقل نظامی 6-شناسایی و جاسوسی 7-مخفی از دید رادار(استیلت) 8-سوخت رسان 9-پشتیبانی نزدیک 10-گشت 11-آمزشی نظامی 12-ضد زیر دریایی 13-هشدار سریع 14-فرماندهی هوایی 15-رله مخابرات 16-هواپیمای سیبل(هدف) 17-هواپیمای ضد شورش 18-دیده بانی 19-مراقبت دریایی 20-برتری هوایی 21-آزمایشی 22-ضد کشتی 23-ضد تانک 24-دفاع هوایی 

- از نظر طول باند برخاستن: 

1-هواپیمای با باند صفر یا هواپیماهای عمودپرواز
2-هواپیمای با باند کوتاه-کمتر از 150متر
3-هواپیمای با باند معمولی

- از نظر محل فرود: 

1-هواپیمای معمولی یا خشکی نشین
2-هواپیمای آب نشین-توانایی فرود روی آب را دارند
3-هواپیمای دوزیست
4-هواپیمای ناونشین


از نظر نوع موتور:

1-هواپیمای دارای موتور پیستونی یا ملخی یا توربو ملخی

2-هواپیمای دارای موتور توربوجت یا توربوفن


هواپيماها از نظر نوع موتور ( Power Plant )

موتور پيستون پراپ
پراپ مخفف کلمه پروپلر

(Propeller)

 و به معنی پروانه (ملخ) هواپيما میباشد. دراين گونه موتورها نيروی جلوبرنده

(Propulsion)

 توسط پروانه توليد میشود که پروانه نيز بوسيله موتور پيستونی میچرخد. محدوديت استفاده از اين موتورها وزن آنهاست زيرا درصورتی که نيروی زيادی از اين موتور ها بخواهيم بايد موتور هائی با وزن بسيار زياد طراحی گردند. 

موتور توربو پراپ (پراپ جت يا توربو ملخی
در اين موتورها نيز نيروی اصلی توسط پروانه توليد میشود ولی چرخش پروانه توسط موتور جت صورت میگيرد. هواپیمای ايران 140 ( An-140) نيز از اين گونه موتورها بهره میگیرد. 

 

موتور توربو جت
به زبان ساده اين موتورها هوا را از ورودی

 (Intake)  به داخل کشيده وپس آنکه انرژی زيادی به هوا داده شد آن را با سرعت زياده از انتهای موتور خارج میکند و تغيير سرعت قابل توجه در ورودی و خروجی موجب حرکت هواپيما می گردد. 

موتور توربو فن
 

ساختمان اينگونه موتورها همان ساختمان موتورهای توربوجت است با اين تفاوت که اين موتور ها دارای قطر بزرگتری هستند و همه هوای ورودی از داخل موتور عبور نمیکند بلکه مقداری هوا از اطراف بدنه موتور و در داخل يک پوسته حرکت میکند.