تابش پروتوني بسيار
خطرناکتر از آن چيزي است که پنداشته ميشد
در آزمايشگاه
تابش فضايي ناسا واقع در آزمايشگاه ملي بروکلين DOE، دانشمندان
دريافتهاند که تابش پروتوني براي سلولها، به خصوص براي دی ان ای
سلولها، بسيار خطرناکتر از آن چيزي است که پيشتر پنداشته ميشد.
چون پروتونها فراوانترين نوع ذره در اعماق فضا هستند، اين تحقيق
ممکن است دانشمندان را در طراحي فضاپيماها و لباسهاي فضانوردان به
منظور مصون نگاه داشتن فضانوردان در مسافرتهاي فضايي ياري بخشند.
در اعماق فضا، پروتونها
فراوانترين نوع ذرهي باردار هستند. بنابراين پيش از آن که
فضانوردان سفرهاي طولاني دور از زمين را آغاز کنند، مهم است که از
چگونگي اثر پروتونها بر سلولها به ويژه دی ان ای سلول،
آگاه باشند. اکنون در آزمايشگاه تابش فضايي ناسا در آزمايشگاه ملي
بروکلين، دانشمندان دريافتهاند که پروتونها بسيار خطرناکتر از
آن چيزي هستند که پنداشته ميشد. نتايج اين تحقيق در شمارهي
فوريهي 2006 مجلهي Radiation
Research به
چاپ رسيده است.
به گفتهي ساترلند بيولوژيست
در آزمايشگاه بروکهاون و محقق ارشد اين مطالعات: " دانشمندان تا
کنون ميپنداشتند که پروتونها به همان روش پرتوهاي ایکس به
سلولها آسيب ميرسانند، ولي نتايج ما نشان ميدهند که اين پيش
فرضها غلط بوده است. دادههاي جديد نشان ميدهد که پروتونها
قابليت بيشتري براي جدا کردن رشتههاي دوگانهي دی ان ای از هم
نسبت به ساير آسيبهاي دی ان ای دارند. اين بدان معني است که
دانشمندان واقعاً نميدانند چگونه دی ان ای بدن
از ذرات بيشماري که در فضا واقع اند متأثر ميشوند و بنابراين
نميدانند که چگونه محافظ هاي مناسبي براي فضانوردان طراحي کنند.
از انواع تابش های مختلف ، پروتون ها مشابه پرتوهای ایکس و گاما در
گروه " تابش های با انتقال انرژی خطی پائین LET " دسته
بندی می شوند؛ به این معنی که آنها به هنگام عبور از ماده ، انرژی
زیادی را از دست نمی دهند . بنابراین دانشمندان تا کنون فرض کرده
اند که پروتون ها به همان روش سایر اشکال تابش های LET به
سیستم های بیولوژیکی آسیب می رسانند. ولی ساترلند و مگومی
هادا دریافتند که پروتون ها آسیب هایی را ایجاد می کنند که
بسیار شبیه به آسیب های ناشی از یون های آهن در انرژی های بالا و
سایر ذرات باردار سنگین است.
در اين تحقيق، ترازها و انواع آسيبهاي چندگانه، موسوم به خوشههاي
آسيبرساني که توسط باريکههاي تابش پرانرژي ايجاد ميشوند، بررسي
شده است. خوشههاي آسيبرساني از آن رو خطرناکند که ميتوانند باعث
جهش ژني و ايجاد سرطانها و يا شکست نوارهاي دوگانهي دی ان ای شوند.
دانشمندان از باريکههاي پرانرژي ذرات بادار(پروتونها و هم چنين
يونهاي آهن، کربن، پتاسيم و سيلکون) استفاده کرده و دی ان ای را
در معرض هر يک از اين تابشها قرار دارند. آن گاه ترازهاي سه نوع
از خوشههاي آسيبرساني را به همراه شکستهاي نوارهاي دوگانهي
ناشي از تابش اندازه گرفتند. چون اين خوشهها و شکست نوارهاي دو
گانه ممکن است اثرهاي متفاوتي بر سلولهاي بدن داشتهباشند، لازم
است دانسته شود که چه مقدار از هر نوع، توسط هر تابش توليد شده است.
به گفتهي ساترلند"
مطالعات ما نشان ميدهد که بايد دربارهي اثر پروتون ها،حتي
پروتونهاي کم انرژي روي سيستمهاي بيولوژيکي تجديد نظر کنيم. براي
مثال، پروتونهاي کم انرژي به طور معمول در درمان تومورهاي سرطاني
به کار گرفته ميشوند، ولي تقريباً هيچ تحقيقي روي اثر پروتون
ها بر سلولهاي تومور صورت نگرفته است، زيرا فرض شده است که اين
پرتوها مثل ساير انواع تابشهاي LET ، از
قبيل پرتوهاي ایکس رفتار
ميکنند. بنابراين اين تحقيق ميتواند به بهبود روشهاي درمانی
سرطانها بيانجامد.
رشد فیزیک
مرجع
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
آخرین
مقالات |