نگاه اجمالی
انسان بیش از 100 سال است که با امواج
الکترومغناطیسی آشناست
و امروز از آنها به طور وسیعی در زندگی خود استفاده میکند و این
فیزیک امواج در یک میدان مغناطیسی و یک میدان
الکتریکی عمود
بر هم بوجود آمدهاند. ویژگی بارزشان که آنها را متمایز ساخته این
است که برای سیر نیاز به محیط هادی ندارد. و در خلا به راحتی حرکت
میکنند. فیزیک امواج رادیویی نیز دستهای از این فیزیک
امواج هستندز
ماهیت فیزیک امواج رادیویی
هر اتم از الکترون و نوترون تشکیل
شده است. نوترون و پروتون در
مرکز قرار گرفتهاند و هسته اتم را تشکیل میدهند و الکترونها
اطراف هسته میچرخند. هسته بعضی از اتمها به دلیل پروتونهای آنها
خنثی میشود. دارای حرکت وضعی هستند. یعنی به دور محور خود
میچرخند. این نوع حرکت را حرکت اسپنی میگویند، که ویژگیهای طبیعی
هستهها است. همچنین هسته به دلیل وجود پروتون دارای بار مثبت هست
و از هر ذره بارداری که حرکت داشته باشد، فیزیک امواج
الکترومغناطیس تابش میشودز
بطور کلی فیزیک امواج ، از جمله فیزیک امواج
الکترومغناطیسی دارای فرکانس هستند.
در اینجا فرکانس به معنی تعداد نوسانهای میدان الکتریکی یا
مغناطیسی در واحد زمان از هر نقطه از فضا است. اگر نیروی محرکی را
با فرکانس یکسان با فرکانس طبیعی نوسانگر بکار ببریم دامنه حرکت
نوسانی یعنی
حداکثر فاصلهای تا نقطهای از موج از مرکز تعادل میگیرد افزایش
مییابد، که این پدیده را تشدید میگویندز
نحوه برخورد فیزیک امواج رادیویی با بافتها
در بیشتر اجسام مانند بافت نرم هستهها دارای
راستای دوقطبی تصادفی هستند، در نتیجه برآیند کلی موجها به دلیل
اینکه همدیگر را خنثی میکنند صفر است. ولی اگر میدان مغناطیسی در
اطراف نمونه ایجاد کنیم، بخشی از اتمهای H که
انرژی کمتری دارند در راستای میدان و عدهای دیگر که انرژی بیشتر
دارند، در خلاف راستای میدان قرار میگیرند. در اثر ایجاد این
میدان H یا
هر هسته فعال تشدید مغناطیسی دارای حرکت انتقالی نیز میشود و در
راستای یک دایره با زاویه نسبت به خط عمود چرخش میکند. بسامد این
حرکت برای اتمها متفاوت است و به نوع هسته و بزرگی میدان بستگی
داردز
هرچقدر میدان مغناطیسی قویتر باشد، بسامد چرخش
انتقالی افزایش مییابد. بسامد چرخش هسته دارای حرکت اسپینی را حول
میدان بزرگتر ، بسامد لارمور میگویند. با محاسبه فرکانس لارمو ،
میتوان نسبتی به نام نسبت ژیرومغناطیسی را محاسبه کرد. که آنرا با
«γ»
نشان میدهند. هر هسته دارای نسبت ژیرومغناطیسی ویژه خود است و با
کمک آن میتوان نوع هسته را
تعیین کرد. این نسبت برای اتم H وقتی
در میدان مغناطیسی یک تسلا قرار میگیرد. برابر 42.57 استز
امواج RF در
فیزیک امواج رادیویی
با ایجاد یک میدان مغناطیسی رادیو فرکانسی (امواج RF در
گستره فیزیک امواج الکترومغناطیسی است) قوی تمام هستهها را در
راستای آن قرار دهیم. در RF برای
ایجاد تصویر مطلوب باید به گونهای باشد که زاویه انحراف راستای
حرکت از حالت و پایه برابر 90 درجه شود. اگر فرکانس میدان با
فرکانس لارمور هسته یکی باشد پدیده تشدید رخ میدهد. این حالت را
برانگیختگی هسته میگویند. وقتی که میدان قطع می شود پروتونها که
انرژی دریافت کرده به تراز
انرژی بالاتر
رفته بوده ، انرژی خود را به صورت فیزیک امواج RF و
به مقدار ناچیزی هم به صورت گرما از دستز
آسایش فیزیک امواج RF
میزان انرژی جذب شده توسط هسته به شدت RF در
مدت زمان اعمال موج RF بستگی
دارد. و میزان انرژی که پروتون به
اطراف میفرستد به هسته و ترکیبات شیمیایی مواد اطراف مربوط
میشود. این پدیده از دست دادن انرژی و بازگشت به حالت پایه را
آسایش و زمان لازم برای رسیدن به حالت پایه را زمان آسایش
میگویند. پدیده آسایش یا از دست دادن انرژی به صورت فیزیک امواج RF به
دو صورت روی میدهد. یا موج روی بافت اثر میگذارد، که به آن آسایش
اسپین شبکه یا آسایش طولی میگویند و با T2 نشان
میدهند و T1 اسپین
خود مولکول یا مولکولهای دیگر اثر میگذارد. که به آن آسایش اسپین
شبکه یا آسایش عرضی میگویند و با T2 نشان
میدهند. و به عبارت دیگر T1 مدت
زمانی است که طول میکشد تا پروتون به انرژی اولیهاش برسد. و T2 مدت
زمانی است که طول می کشد تا دامنه موج RF ضعیف
شود و از بین برودز
گروه علمی نابغه های ایران
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
آخرین
مقالات |