دانشمندان آمريكايي سرگرم تهيه طرحي براي احداث بزرگ ترين تلسكوپ جهان هستند

 

مساحت آينه 30 متري اين تلسكوپ تقريبا ده برابر تلسكوپ هاي رصدخانه "كك" (Keck)  خواهد بود كه بزرگ ترين رصدخانه كنوني جهان واقع در هاوايي است. هزينه 17.5 ميليون دلاري لازم براي مطالعه مقدماتي پروژه، كه در جريان آن امكان اجراي چنين پروژه اي بررسي مي شود، توسط بنياد گوردون و بتي مور تامين مي شود و تلسكوپ ممكن است تا سال 2012 تكميل و آماده بهره برداري شود. به گفته منجمان، تلسكوپ جديد امكان رويت دقيق تر ستارگان و كهكشان ها را نسبت به تلسكوپ هاي فعلي فراهم خواهد كرد و به جستجو براي يافتن سيارات وراي منظومه شمسي كمك مي كند. مشخصات تحسين انگيز اين تلسكوپ كه هم در طيف نوري قابل رويت و هم مادون قرمز عمل مي كند با ابزار نوري قابل انطباق ساخته مي شود تا اختلالات جوي زمين را كه باعث اعوجاج تصوير اجرام آسماني مي شود جبران كند. چنين سيستمي به تهيه تصاويري كه وضوح آنها دوازده بار بيش از تصاوير تلسكوپ فضايي هابل است منجر خواهد شد.

 همچنين ظرفيت رصدخانه تازه در جمع آوري فوتون هاي نور، يا در واقع سطح آن، نه بار بزرگ تر از تلسكوپ دوقلوي ده متري رصدخانه كك است. ريچارد اليس، مدير رصدخانه هاي نوري در موسسه فن آوري كاليفرنيا مي گويد: "احداث و اداره تلسكوپي با اين ابعاد كار بس دشواري است و به تلاش هماهنگ وسيعي نياز دارد." دانشمندان فيزيك نجومي با استفاده از چنين تلسكوپ بزرگ و قدرتمندي خواهند توانست نحوه تشكيل كهكشان ها در سپيده دم كيهان و همچنين فرآيندهايي كه به تشكيل منظومه هاي متشكل از سيارات در اطراف ستارگان مجاور خورشيد منجر شد را مطالعه كنند.

پس از تكميل مطالعات اوليه در زمينه طراحي، مرحله نهايي پروژه كه شامل ساخت رصدخانه در نقطه اي در هاوايي، شيلي يا مكزيك است انجام خواهد شد. منابع لازم براي اجراي مرحله نهايي پروژه تامين نشده است. اگر كليه اين مراحل به خوبي پيش رود تلسكوپ ممكن است اولين رصد خود را در سال 2012 انجام دهد. ريچارد اليس اشاره مي كند كه شركت "كلتك" (Caltech)  كه قرار است اين پروژه را اجرا كند در زمينه احداث تلسكوپ هاي نوري بزرگ سابقه طولاني دارد. اين شركت تلسكوپ هاي دوقلوي رصدخانه كك در هاوايي و پيش از آن تلسكوپ 200 اينچي (5 متري) هيل (Hale)  در رصدخانه پالومار را كه زماني بزرگ ترين تلسكوپ جهان بود ساخته است. تلسكوپ هيل با گذشت 54 سال از عمر آن هنوز براي انجام پژوهش هاي عمده، بي وقفه مورد استفاده است. در همين حال پروژه هاي ديگري نيز براي ساخت تلسكوپ هاي عظيم در جريان است. پروژه تلسكوپ بزرگ اروپايي كه در آمريكايي جنوبي مستقر خواهد شد آينه اي به قطر 100 متر خواهد داشت.