ايرنا: گزارش
تازه اى كه توسط ۲۷ متخصص بين المللى براى «كوفى عنان» دبيركل
سازمان ملل تهيه شده بر اين نكته تاكيد دارد كه سياستگزاران در
كشورهاى مختلف از توانايى هاى بالقوه علوم و فناورى ها براى
مقابله با فقر و عقب ماندگى بى اطلاعند. در اين گزارش كه براى
آن عنوان «نوآورى : كاربرد دانش در توسعه» در نظر گرفته شده،
هشدار داده شده است كه دولت ها بايد در كنار مشاوران اقتصادى
خود متخصصانى از حوزه علوم و فناورى را نيز به عنوان مشاور به
خدمت بگيرند و با استفاده از رهنمودهاى آنان سياست هاى اساسى
خود را براى توسعه شكل دهند. به اعتقاد نويسندگان اين گزارش
بدون بهره گيرى از توانايى هاى علمى و فناورانه هيچ شانسى براى
دستيابى به اهداف توسعه در هزاره سوم كه بر طبق آن قرار است
ميزان فقر در جهان تا سال ۲۰۱۵ به نصف ميزان كنونى برسد، وجود
نخواهد داشت.
گزارش حاضر به عنوان
محصول تحقيق گروهى كه مسئوليت بررسى جنبه هاى مربوط به نوآورى،
علم و فناورى را داشتند و به منزله درآمد گزارش جامع مربوط به
پروژه هزاره سازمان ملل انتشار يافته است.
گزارش كامل پروژه هزاره
در پايان ماه جارى منتشرخواهد شد و توضيح خواهد داد كه براى
رسيدن به اهداف پروژه يعنى تقليل فقر، بيمارى، بى سوادى،
نابودى محيط زيست، تبعيض عليه زنان، و نظاير آن چه اقداماتى
بايد صورت گيرد. رييس گروه نوآورى، علم و فناورى كه گزارش اخير
را تهيه كرده، پروفسور «كالستوس جوما» از مدرسه كندى براى
حكومت، در دانشگاه هاروارد است. به گفته «جوما»، قابليت هاى
علمى و فناورانه توانايى در عرضه آب سالم، مراقبت هاى بهداشتى
خوب و با كيفيت، زيرساخت با كفايت و غذاى مطمئن را تعيين مى كند
اما ويرانى وحشتناكى كه به وسيله دريالرزه هفته گذشته به وجود
آمد اين پرسش را بر مى انگيزد كه آيا در بهره گيرى از فناورى هاى
موجود كه مى توانستند از ابعاد فاجعه اخير بكاهند سرمايه گذارى
لازم صورت گرفته بود؟
هزينه مورد نياز براى نصب
يك سيستم هشداردهنده پيش هنگام در قياس با هزينه اى كه از
رهگذر قربانى شدن هزاران انسان و وارد آمدن ميلياردها دلار
خسارت به بار آمد، به نحو رقت انگيزى ناچيز به نظر مى رسد.
كشورهاى ثروتمند بايد درباره بهاى سرمايه گذارى در ساخت قابليت
كشورهاى در حال توسعه براى پيشگيرى يا كاستن از تاثير فجايع و
حوادث طبيعى، در قياس با هزينه بسيار گزاف كمك هاى بين المللى
پس از وقوع چنين حوادثى، انديشه كنند.
در حاليكه دولت ها و نهادهاى بين المللى از حيث مشاوران
اقتصادى هيچ كم و كسر ندارند، شمار اندكى از مشاوران در حوزه
علوم، فناورى و نوآورى در خدمت آنها هستند.
بدون تمركز جدى بر روى
علوم، فناورى ها و نوآورى، دستيابى به اهداف هشت گانه پروژه
هزاره سازمان ملل در سال۲۰۱۵ غير قابل تصور خواهد بود. سازمان
ملل بايد در اين زمينه نمونه خوبى ارائه دهد و با انتصاب يك
مشاور علمى براى دبير كل در اين حوزه پيشگام شود. در گزارش
گروه ۲۷ نفره بر فناورى هاى نو يعنى فناورى زيستى، فناورى
اطلاعاتى، فناورى نانو و فناورى مواد جديد، به عنوان عرصه هاى
اساسى براى تغييرات اقتصادى بنيادى در كشورهاى در حال توسعه
تاكيد شده است.
در گزارش آمده است كه علم، فناورى و نوآورى كمك بزرگى به حذف
فقر، گرسنگى و رشد اقتصاد در بخش هاى بزرگى از جنوب شرقى آسيا
و اقيانوسيه ايفا كرده است اما از توانايى هاى اين عوامل براى
رفع گرسنگى و فقر در نقاط ديگر به خصوص آفريقا كمتر استفاده
شده است. به گفته پروفسور «جوما»: «دانشگاه ها نقشى حياتى در
توسعه اقتصادى ايفا مى كنند اما بايد از فرار مغزهاى جهان سوم
به كشورهاى پيشرفته جلوگيرى كنيم.»
در زمره مثال هايى كه در
اين گزارش در خصوص دستاوردهاى موفق سازمان ملل ذكر شده يك مثال
مربوط به نوآورى موفقيت آميز در ساخت سيستم ارزان قيمت و موثرى
براى تصفيه آب است كه به وسيله اروگوئه براى نيروهاى حافظ صلح
سازمان در ماموريت هايشان در آفريقا در اواسط دهه ۱۹۹۰ تكميل
شد. بيش از ۱۲۰ نمونه از اين دستگاه هاى تصفيه آب در خود
اروگوئه نصب شده و موجب كاهش بيمارى هاى ناشى از آب آلوده نظير
وبا شده است.
در گزارش اخير همچنين به
نمونه دانشگاه مجازى آفريقا اشاره شده كه از سال جارى براى
تربيت معلمان از راه دور و به وسيله اينترنت مورد بهره بردارى
قرار خواهد گرفت. اين دانشگاه در نايروبى مستقر است و در ۱۷
كشور آفريقايى، ۳۱ مركز آموزشى برپا كرده است. در اين دانشگاه
از زمان تاسيس آن در سال۱۹۷۷ بيش از ۲۳ هزار نفر در رشته هاى
روزنامه نگارى، مطالعات بازرگانى، علوم كامپيوترى، زبان هاى
بين المللى و حسابدارى آموزش ديده اند.